Theo các chuyên gia từ Kidney Care UK, việc quan sát kỹ cơ thể vào buổi sáng giúp phát hiện sớm bệnh thận, tránh biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là 5 dấu hiệu đặc trưng cần đặc biệt lưu ý:
1. Sưng mặt, nhất là mí mắt
Phù nề quanh mắt sau khi ngủ dậy là biểu hiện điển hình của tổn thương thận. Nguyên nhân nằm ở việc albumin – loại protein giữ vai trò duy trì áp lực keo trong máu – bị rò rỉ ra nước tiểu, khiến dịch ứ lại ở mô mềm. Tình trạng này dễ thấy rõ nhất ở vùng quanh mắt sau một đêm dài. Nếu kèm theo sưng chân, tăng cân nhanh, tiểu nhiều bọt hoặc huyết áp tăng, đây có thể là phù do bệnh thận, khác với phù do dị ứng vốn thường ngứa, đỏ và chỉ thoáng qua.
Sưng mặt, đặc biệt là mí mắt sau khi thức dậy có thể là dấu hiệu của bệnh thận (Ảnh minh họa).
2. Nước tiểu nhiều bọt, lâu tan
Một dấu hiệu sớm cảnh báo suy giảm chức năng thận là hiện tượng nước tiểu nổi bọt bất thường. Đây thường là hệ quả của protein niệu – tức protein thoát ra ngoài qua nước tiểu. Nếu hiện tượng này lặp lại thường xuyên, người bệnh cần làm xét nghiệm vi đạm niệu (uACR) và đánh giá chỉ số eGFR. Protein niệu không chỉ phản ánh bệnh thận mà còn liên quan đến nguy cơ tim mạch.
3. Da khô, ngứa khó kiểm soát
Sự tích tụ độc chất (ure, phosphate) khi thận suy yếu khiến da khô, bong tróc và ngứa lan tỏa. Không giống ngứa do dị ứng, tình trạng này dai dẳng và ít đáp ứng với kem dưỡng ẩm. Nhiều nghiên cứu cho thấy ngứa trong bệnh thận mạn còn liên quan đến rối loạn chuyển hóa canxi – phospho và cường tuyến cận giáp thứ phát, ảnh hưởng lâu dài đến xương khớp và chất lượng sống.
4. Cảm giác mệt mỏi, giảm tập trung
Nếu thường xuyên tỉnh dậy trong trạng thái kiệt sức, uể oải, trí nhớ giảm sút, có thể đó là hậu quả của việc thận không còn sản xuất đủ erythropoietin – hormone kích thích tủy xương tạo hồng cầu. Thiếu máu kèm tích tụ độc chất trong máu dẫn tới não thiếu oxy, gây “sương mù não” – người bệnh khó tập trung, suy nghĩ chậm và cảm thấy thiếu năng lượng ngay từ buổi sáng.
5. Hơi thở có mùi khó chịu
Một biểu hiện ít ai để ý nhưng vô cùng quan trọng là hơi thở có mùi khai, giống amoniac hoặc nước tiểu. Đây là tình trạng hôi miệng do tăng ure huyết. Khi ure không được đào thải, nó bị phân hủy trong khoang miệng thành amoniac, gây mùi đặc trưng. Nếu đi kèm chán ăn, buồn nôn, ngứa và mệt mỏi, điều đó cho thấy thận đã suy giảm nặng.
Các chuyên gia khuyến cáo: chỉ cần xuất hiện một trong những dấu hiệu kể trên, đặc biệt là khi lặp lại thường xuyên, người bệnh nên đi khám càng sớm càng tốt. Phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể giúp kiểm soát tiến triển bệnh thận, đồng thời bảo vệ tim mạch và nhiều cơ quan khác trong cơ thể.
Nguồn tham khảo: Times of India