Sửa luật nhằm tạo nguồn cung và kéo giảm áp lực giá

Báo cáo tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2026, Bộ Xây dựng cho biết năm 2026 sẽ tập trung nghiên cứu, kiến nghị sửa đổi Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản.

Theo Bộ Xây dựng, việc sửa luật hướng tới tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo hành lang pháp lý thông thoáng để thúc đẩy phát triển thị trường nhà ở, đặc biệt là gia tăng nguồn cung nhà ở xã hội, qua đó cải thiện điều kiện sống của người dân.

Sau khi Quốc hội thông qua các nội dung sửa đổi, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành hai luật này.

Song song với đó, Bộ Xây dựng sẽ vận hành hiệu quả hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản; hoàn thiện dữ liệu theo hướng đúng, đủ, sạch, sống, đồng bộ và kết nối liên thông từ trung ương đến địa phương.

Việc công khai, minh bạch thông tin thị trường bất động sản cũng được nhấn mạnh, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc khai thác dữ liệu của các cơ quan, tổ chức, cá nhân, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực nhà ở và kinh doanh bất động sản.

Bộ Xây dựng cho biết sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất các giải pháp kiểm soát và kiềm chế đà tăng giá bất động sản.

Theo báo cáo, trong vài năm gần đây, giá chung cư, nhà liền kề, biệt thự và đất nền tăng cao, bình quân 10–15% mỗi năm, có giai đoạn cá biệt tăng tới 30%. Các loại hình khác như bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng hay khu công nghiệp cũng ghi nhận xu hướng tăng qua từng năm.

Tại Hà Nội, quý III/2025, giá chung cư dao động trung bình 70–80 triệu đồng/m², trong khi liền kề, biệt thự phổ biến ở mức 100–200 triệu đồng/m². Tại TP HCM, giai đoạn 2018–2024, giá căn hộ tăng từ khoảng 35 triệu đồng lên hơn 91 triệu đồng/m².

Trao đổi với PV Tiền Phong sáng 22/12, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh xác nhận năm 2026 Bộ Xây dựng sẽ sửa đổi hai luật nói trên. Được biết, Luật Kinh doanh Bất động sản và Luật Nhà ở năm 2023 mới chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8/2024.

Những điểm được đề xuất điều chỉnh

Theo ông Phạm Đức Toản – Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Bất động sản EZ Việt Nam, cả Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Nhà ở đều cần được xem xét sửa đổi để phù hợp hơn với thực tiễn.

Trước hết là các quy định liên quan đến thu hồi đất, đấu thầu và đấu giá. Nhiều dự án đất ở đô thị dưới 20 ha hoặc dự án không hình thành đơn vị ở đang rơi vào tình trạng bế tắc do không đủ điều kiện thu hồi đất. Trong khi đó, địa phương thiếu nguồn lực để tổ chức đấu giá, còn doanh nghiệp lại rất khó tự thỏa thuận bồi thường với số lượng lớn hộ dân.

Với nhà ở xã hội, ông Toản cho rằng cần mở rộng đối tượng được mua. Hiện các tiêu chí còn khá bó hẹp, khiến nhiều người có nhu cầu thực phải “lách luật”, nhất là trong bối cảnh địa giới hành chính mở rộng và khoảng cách đi lại ngày càng lớn.

Bên cạnh đó, bài toán lợi nhuận cho chủ đầu tư nhà ở xã hội cũng cần được tính lại. Theo ông Toản, biên lợi nhuận hiện quá thấp trong khi chi phí vật liệu và nhân công tăng mạnh, thậm chí có dự án xây lắp còn bị lỗ. Nếu không điều chỉnh chính sách, sẽ rất khó thu hút các doanh nghiệp có năng lực tham gia phân khúc này.

Ngoài ra, ông Toản cũng đề xuất xem xét lại quy định tách biệt hoàn toàn nhà ở xã hội và nhà ở thương mại trong cùng một dự án, bởi quy định này đang gây thêm khó khăn cho doanh nghiệp, trong khi phần diện tích thương mại – dịch vụ lại không dễ khai thác hiệu quả.

Khánh Linh