Nhận diện 4 rủi ro lớn từ AI

Trong ngành tài chính chịu quản lý chặt chẽ, triển khai AI đồng nghĩa đối mặt với nhiều thách thức.

1. Rủi ro dữ liệu và sai lệch:
Nếu dữ liệu đầu vào thiên vị, AI sẽ học sai và tạo kết quả thiếu công bằng. Điều này có thể dẫn đến việc từ chối khoản vay hợp lệ hoặc vi phạm luật cho vay công bằng, gây thiệt hại uy tín nghiêm trọng.

2. Bảo mật và quyền riêng tư:
Ngân hàng nắm giữ lượng lớn dữ liệu nhạy cảm. Khi tích hợp mô hình AI, đặc biệt từ bên thứ ba, nguy cơ rò rỉ và tấn công mạng tăng cao. Tuân thủ nghiêm ngặt quy định như GDPR là yêu cầu bắt buộc.

3. Pháp lý và tuân thủ:
Khung pháp lý về AI còn mới mẻ, khiến các ngân hàng hoạt động trong “vùng xám”. Mọi quyết định do thuật toán tạo ra vẫn thuộc trách nhiệm của ngân hàng – đòi hỏi minh bạch và khả năng giải thích rõ ràng.

4. “Ảo giác” AI:
AI tạo sinh đôi khi tạo ra thông tin sai nhưng nghe rất thuyết phục. Một trợ lý ảo tư vấn sai hoặc hệ thống phân tích dựa trên dữ liệu giả có thể gây thiệt hại tài chính và mất lòng tin khách hàng.

Vì sao đứng yên còn nguy hiểm hơn?

Các chuyên gia cho rằng, điều đáng sợ hơn rủi ro AI chính là bị bỏ lại phía sau.

  • Mất lợi thế cạnh tranh: Đối thủ đã dùng AI để tự động hóa, giảm chi phí và ra quyết định nhanh hơn. Ai chậm chân sẽ yếu thế.

  • Trải nghiệm khách hàng kém: AI giúp cá nhân hóa dịch vụ, phản hồi tức thì. Không ứng dụng đồng nghĩa mất khách hàng vào tay những ngân hàng số linh hoạt hơn.

  • Bỏ lỡ cơ hội đổi mới: AI giúp phân tích xu hướng, hành vi tiêu dùng và tạo ra sản phẩm tài chính mới.

  • Hiệu quả hoạt động giảm: Quy trình thủ công kéo dài làm tăng chi phí và giảm năng suất.

4 bước giúp ngân hàng “vượt bão AI”

  1. Xây dựng chiến lược AI rõ ràng: Lập nhóm chuyên trách, xây khung quản trị và nguyên tắc đạo đức.

  2. Bắt đầu từ ứng dụng rủi ro thấp: Dùng AI cho báo cáo, marketing, phân tích phản hồi – dễ kiểm soát và học hỏi.

  3. Lấy con người làm trung tâm: Đào tạo nhân viên hiểu rõ cơ hội – giới hạn của AI, khuyến khích văn hóa thử nghiệm.

  4. Hợp tác để phát triển: Kết nối với công ty công nghệ, học viện, hiệp hội để cập nhật xu hướng và chia sẻ chuẩn mực.

AI trong ngân hàng không còn là lựa chọn mà là điều tất yếu. Né tránh vì sợ rủi ro giống như con tàu ngại ra khơi vì sợ bão tố — cuối cùng sẽ gỉ sét trong cảng. Chìa khóa nằm ở việc ứng dụng AI một cách có chiến lược, cân bằng giữa đổi mới và kiểm soát, để biến rủi ro thành lợi thế bền vững trong hành trình chuyển đổi số ngân hàng.

KH