Theo khảo sát của Nikkei đối với hơn 5.300 doanh nghiệp phi tài chính trên sàn Trung Quốc đại lục, có tới 24% doanh nghiệp báo lỗ trong ba quý đầu năm, tăng thêm 1 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.

Tỷ lệ công ty thua lỗ đã liên tục gia tăng kể từ mức đáy 7% vào năm 2017, chủ yếu do nhu cầu nội địa hồi phục chậm sau đại dịch Covid-19.

Trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, hơn 30% doanh nghiệp cho biết lợi nhuận ròng giảm so với năm trước, trong khi chỉ khoảng 40% ghi nhận tăng trưởng.

Bất động sản tiếp tục là nút thắt lớn

Ngành bất động sản chịu sức ép nặng nề kể từ khi chính phủ siết chặt nguồn vốn từ năm 2020. Trong nhóm 100 doanh nghiệp được đánh giá, 48 đơn vị báo lỗ trong ba quý đầu 2025. Tổng mức lỗ của toàn ngành lên tới 64,7 tỷ nhân dân tệ (khoảng 9,14 tỷ USD).

Diện tích bán nhà mới giảm 6% so với cùng kỳ. China Vanke là doanh nghiệp lỗ nhiều nhất với 28 tỷ nhân dân tệ, trong bối cảnh nội bộ biến động khi một lãnh đạo cấp cao rời vị trí chỉ sau chưa đầy 1 năm.

Các ngành liên quan như xây dựng cũng chịu tác động lớn, với hơn 30% doanh nghiệp trong ngành bị thua lỗ.

Công nghiệp đối diện dư cung, giá bán lao dốc

Nhiều lĩnh vực sản xuất rơi vào trạng thái cung vượt cầu, dẫn đến cạnh tranh giá gay gắt và lợi nhuận sụt giảm. Ngành năng lượng mặt trời là trường hợp điển hình khi các tập đoàn lớn như Jinko Solar báo lỗ trên toàn bộ mảng kinh doanh. Dù kỳ vọng vào lĩnh vực lưu trữ năng lượng, việc mở rộng công suất lại có nguy cơ khiến dư cung nghiêm trọng hơn.

Trong ngành ô tô, 6/21 doanh nghiệp xe du lịch và xe thương mại báo lỗ trong ba quý đầu năm, trong khi lợi nhuận ròng toàn ngành giảm 10%. Guangzhou Automobile Group – doanh nghiệp nhà nước – ghi nhận mức lỗ 4,3 tỷ nhân dân tệ. BYD cũng chứng kiến lợi nhuận giảm 8%.

Lượng xe bán ra tăng 13% lên 24,36 triệu chiếc, nhờ các chính sách hỗ trợ đổi xe. Tuy nhiên, giá xe điện và xe năng lượng mới lại giảm mạnh. Nhà chức trách Trung Quốc dường như chấp nhận mức giá thấp hơn để nâng sức cạnh tranh cho xe nội địa trên thị trường toàn cầu.

Các ngành trọng điểm được hậu thuẫn bật tăng

Tăng trưởng lợi nhuận tập trung chủ yếu ở những ngành nhận được chính sách ưu tiên. Ngành bán dẫn hưởng lợi từ trợ cấp, ưu đãi thuế và các chương trình thúc đẩy sản xuất chip trong nước, bao gồm cả chip AI. Lợi nhuận ròng của ngành tăng 50% so với cùng kỳ, vượt xa mức tăng 23% của năm 2024. Đà tăng đến từ nhiều mảng như gia công, thiết kế, phát triển và sản xuất thiết bị.

Tổng lợi nhuận ròng của hơn 5.300 doanh nghiệp khảo sát chỉ tăng 2%, phần lớn dựa vào các ngành được chính phủ hỗ trợ. Con số này đã giảm khoảng 10% so với đỉnh năm 2022.

Trong lúc Trung Quốc đẩy mạnh chiến lược công nghệ cao, nhóm ngành tiêu dùng lại gặp khó do chi tiêu yếu. Lợi nhuận của ngành thương mại – bán lẻ giảm 5%. Ngành thực phẩm cũng ghi nhận mức sụt giảm tương tự.

Theo Nikkei Asia