Ngày 17-10, cơ quan này công bố kết quả thanh tra về việc tuân thủ chính sách, pháp luật trong phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ và sử dụng nguồn vốn từ hoạt động này giai đoạn 2015 – 2023. Báo cáo ghi nhận sự tham gia của nhiều doanh nghiệp lớn, gồm các ngân hàng thương mại như MBBank, ACB, VPBank, VIB, cùng nhóm công ty thuộc Tập đoàn Masan, Tập đoàn T&T và Tập đoàn Novaland.
Trong đó, Novaland gây chú ý đặc biệt khi từng là một trong những nhà phát hành trái phiếu lớn nhất thị trường. Theo kết luận, các tổ chức thuộc Tập đoàn Novaland đã phát hành thành công 131 mã trái phiếu trong giai đoạn từ 1-1-2015 đến 30-6-2023, với tổng giá trị 67.100 tỉ đồng và kỳ hạn từ 1 đến 5 năm. Tính đến 30-6-2023, còn 59 mã trái phiếu đang lưu hành với tổng giá trị 34.835 tỉ đồng; trong đó 2 tổ chức phát hành nợ quá hạn cả gốc và lãi, 4 tổ chức nợ quá hạn lãi, tổng cộng 5.528 tỉ đồng.
Phản hồi kết luận, Tập đoàn Novaland cho biết sau quá trình tái cấu trúc mạnh mẽ trong hai năm 2024 – 2025, phần lớn các gói trái phiếu đã được tất toán. Đến ngày 30-9-2025, dư nợ trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp còn 19.559 tỉ đồng, tức đã thanh toán 15.319 tỉ đồng, tương đương gần 44% tổng dư nợ ban đầu.
Novaland khẳng định đang thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ để xử lý phần nợ còn lại, ưu tiên bảo đảm quyền lợi của trái chủ. Với 24 gói trái phiếu được kiến nghị chuyển thông tin sang cơ quan công an, doanh nghiệp cho biết đã tất toán 15 gói trị giá 7.000 tỉ đồng (57,7% tổng dư nợ), cơ cấu hoặc gia hạn 1 gói 250 tỉ đồng, duy trì thanh toán đúng hạn 7 gói, và chỉ còn 1 gói trái phiếu quá hạn 833 tỉ đồng đang xử lý theo hướng thỏa thuận.
Về các thiếu sót trong công bố thông tin, Novaland lý giải nguyên nhân chủ yếu do các yếu tố khách quan như giãn cách xã hội vì đại dịch COVID-19. Doanh nghiệp đã hoàn thiện hồ sơ, công bố lại đầy đủ và minh bạch theo quy định. Đồng thời, Novaland gửi văn bản giải trình chính thức đến Thanh tra Chính phủ, cập nhật dư nợ, phương án thanh toán và kiến nghị ghi nhận nỗ lực khắc phục nghĩa vụ tài chính.
Nhóm công ty thuộc Tập đoàn Masan (Masan Group) cũng khẳng định toàn bộ trái phiếu do công ty và các đơn vị thành viên phát hành đều đã được thanh toán đầy đủ cả gốc lẫn lãi, đúng hạn hoặc trước hạn. “Chúng tôi không có bất kỳ vi phạm nào về nghĩa vụ thanh toán, toàn bộ trái phiếu đã được tất toán và hoàn thành nghĩa vụ tài chính với nhà đầu tư”, đại diện Masan Group nhấn mạnh.
Doanh nghiệp này cũng cho biết không bị xử phạt vi phạm hành chính do hết thời hiệu, đồng thời việc sử dụng vốn đã được giải trình đầy đủ, có cơ sở pháp lý và tuân thủ quy định công bố thông tin.
Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) cũng lên tiếng về hai lô trái phiếu phát hành năm 2018 và 2019. Theo kết luận, hai lô này có mục đích cho vay trung và dài hạn, song tại một số thời điểm có chênh lệch về kỳ hạn và xuất hiện khoản vay ngắn hạn. ACB cho biết đã rà soát, điều chỉnh và gửi báo cáo khắc phục lên cơ quan chức năng ngày 24-9-2025. “ACB luôn tuân thủ chuẩn mực quản trị, minh bạch tài chính và duy trì sự ổn định để phục vụ khách hàng, cổ đông, đối tác một cách bền vững”, đại diện ngân hàng nêu rõ.
Theo Thanh tra Chính phủ, kết luận này là bước quan trọng nhằm siết chặt kỷ cương trong hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp – lĩnh vực từng tăng trưởng nóng giai đoạn 2019 – 2021, tiềm ẩn nhiều rủi ro và vi phạm gây ảnh hưởng tới thị trường vốn. Việc công bố kết luận thanh tra với 67 doanh nghiệp, trong đó có nhiều tập đoàn và ngân hàng lớn, thể hiện nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc minh bạch hóa thị trường và khôi phục niềm tin của nhà đầu tư.
LP