Theo nguồn tin từ tờ South China Morning Post (SCMP), Thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) Pan Gongsheng đã có cuộc thảo luận với Thống đốc Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc Rhee Chang-yong và Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản Kazuo Ueda bên lề cuộc họp thường niên của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) tại Washington vào tuần trước.

Nguồn tin cho biết, ba bên đã thúc đẩy hợp tác tiền tệ trong nhiều năm qua và các cuộc trao đổi vẫn đang tiếp tục được đẩy mạnh. Một quan chức thuộc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc được tờ Financial News dẫn lời cũng khẳng định rằng mạng lưới hoán đổi tiền tệ do PBOC xây dựng đã trở thành một phần quan trọng trong hệ thống an toàn tài chính toàn cầu. Trong tương lai, PBOC sẽ mở rộng phạm vi hợp tác, ưu tiên những quốc gia có quan hệ thương mại và đầu tư mật thiết với Trung Quốc nhằm tăng cường thanh khoản và tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, đầu tư quốc tế.

Hoán đổi tiền tệ là công cụ thường được các ngân hàng trung ương sử dụng để cung cấp thanh khoản nội tệ và hỗ trợ tài chính trong thời kỳ khủng hoảng. Với Trung Quốc, động thái này không chỉ giúp bảo vệ nền kinh tế trước biến động từ chiến tranh thương mại mà còn góp phần mở rộng ảnh hưởng của đồng nhân dân tệ, hướng tới việc giảm dần vị thế thống trị của đồng USD trong giao dịch quốc tế.

Hàn Quốc và Nhật Bản, dù là hai đồng minh quan trọng của Mỹ, song cũng đang chịu nhiều tác động từ các chính sách thuế quan cao của Washington. Đây cũng là hai đối tác thương mại lớn của Trung Quốc, lần lượt đứng thứ hai và thứ sáu trong năm 2024. Do đó, việc thiết lập cơ chế hoán đổi tiền tệ ba bên giữa Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc được kỳ vọng sẽ củng cố an ninh tài chính khu vực, đồng thời tạo nền tảng cho một hiệp định thương mại tự do giữa ba nền kinh tế Đông Bắc Á – khu vực hiện chiếm khoảng 1/4 GDP toàn cầu.

Hiện vẫn chưa rõ thỏa thuận hoán đổi này sẽ nằm trong khuôn khổ Sáng kiến Chiang Mai – cơ chế hoán đổi tiền tệ đa phương được thành lập năm 2000 giữa 10 nước ASEAN cùng Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc – hay được xây dựng như một cơ chế độc lập. Các cuộc thảo luận dự kiến sẽ tiếp tục diễn ra bên lề các hội nghị cấp cao ASEAN và APEC sắp tới.

Theo thông tin từ PBOC, ba thống đốc ngân hàng trung ương đã trao đổi quan điểm về tình hình kinh tế và tài chính toàn cầu nhưng chưa tiết lộ chi tiết. Một số nguồn tin cho rằng khả năng cao ba nước sẽ ký kết các thỏa thuận song phương riêng rẽ thay vì một cơ chế thống nhất.

Thỏa thuận hoán đổi 5 năm trị giá 400 tỷ nhân dân tệ (tương đương 56,2 tỷ USD) giữa Trung Quốc và Hàn Quốc sẽ hết hạn trong tháng này, trong khi với Nhật Bản, Bắc Kinh đã ký thỏa thuận trị giá 200 tỷ nhân dân tệ vào tháng 10/2024. Ngoài ra, Nhật Bản và Hàn Quốc cũng đã khôi phục thỏa thuận hoán đổi tiền tệ song phương trị giá 10 tỷ USD vào cuối năm 2023 sau 8 năm gián đoạn.

Theo báo cáo gửi Ủy ban Tiền tệ và Tài chính Quốc tế, Thống đốc Pan Gongsheng cảnh báo rằng thế giới cần gấp rút xây dựng một mạng lưới an toàn tài chính mạnh mẽ hơn khi căng thẳng thương mại và địa chính trị ngày càng leo thang, đe dọa sự ổn định của hệ thống tài chính toàn cầu.

Tính đến cuối tháng 9/2025, Trung Quốc đã ký kết tổng cộng 32 thỏa thuận hoán đổi tiền tệ với giá trị 4,5 nghìn tỷ nhân dân tệ, bao gồm 350 tỷ nhân dân tệ với Ngân hàng Trung ương châu Âu và 3,5 tỷ nhân dân tệ trong 5 năm với Iceland được ký kết tại Washington.

Những động thái này cho thấy Trung Quốc đang từng bước mở rộng tầm ảnh hưởng tài chính khu vực và toàn cầu, củng cố vị thế của đồng nhân dân tệ trong thương mại quốc tế, đồng thời xây dựng hàng rào kinh tế vững chắc để đối phó với các biến động từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung trong thời gian tới.

KP