Đơn vị sẽ triển khai 4 nhóm giải pháp trọng tâm nhằm huy động nguồn lực ngân sách, dự kiến đấu giá 85 khu đất với tổng diện tích khoảng 435 ha, đem về nguồn thu trên 100.000 tỷ đồng. Cơ quan này cũng kiến nghị thành phố sớm ban hành cơ chế đặc thù cho công tác đấu giá và khai thác quỹ đất công sau hợp nhất, tạo thuận lợi hơn trong khâu định giá, đấu giá và phân bổ nguồn thu. Bên cạnh đó, cần tăng tỷ lệ điều tiết nguồn thu từ đất công để phát triển hạ tầng vùng ven và các đô thị vệ tinh hình thành sau sáp nhập.

Lần đầu tiên TP.HCM hoàn thành chỉ tiêu thu ngân sách trong 10 tháng, trong đó thu từ đất đai tăng mạnh hơn 366% so với cùng kỳ. (Ảnh minh họa)

Để gia tăng nguồn thu từ đất, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM nhấn mạnh việc khắc phục các tồn tại trong đấu giá đất công. Thành phố cũng được đề nghị đẩy mạnh hình thức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư tại các khu đất thuộc quản lý Nhà nước theo Nghị quyết 98, nhằm rút ngắn thời gian triển khai. Các hình thức này không cần thực hiện thủ tục sắp xếp lại, xử lý nhà đất theo quy định về tài sản công nên có thể đẩy nhanh tiến độ thu hồi vốn ngân sách và tăng nguồn thu.

Cùng với đó, việc điều chỉnh quy hoạch TP.HCM giai đoạn 2026–2030 cần được đẩy nhanh, làm nền tảng pháp lý cho công tác giao đất và đấu giá.

Theo ông Macr Robinson, cố vấn chính sách tài khóa và đầu tư công của Ngân hàng Thế giới, TP.HCM phải tận dụng tốt nhất nguồn thu từ đất để triển khai các dự án đầu tư công, cải thiện hệ thống hạ tầng. Ông cho rằng cần có các công cụ hiệu quả để thu hồi phần giá trị đất tăng thêm do tác động của các dự án này.

Sở Tài nguyên và Môi trường kiến nghị xây dựng Bảng giá đất hàng năm bắt đầu từ năm 2026, phù hợp quy định mới của Luật Đất đai 2024. Việc thay thế khung giá đất bằng bảng giá đất đồng bộ sẽ giúp nguồn thu từ thuế, phí, lệ phí, tiền sử dụng và tiền thuê đất tăng tự nhiên, hạn chế biến dạng thị trường. Đồng thời, áp dụng linh hoạt các phương pháp định giá đất, đặc biệt là phương pháp thặng dư, để phản ánh đúng giá trị đất sau đầu tư.

TP.HCM dự kiến thu trên 100.000 tỷ đồng từ đấu giá 85 khu đất trong giai đoạn 2026–2030. (Ảnh minh họa)

Sở cũng đề nghị thành phố mạnh dạn áp dụng mô hình thu giá trị tăng thêm từ đất, điển hình như mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông (TOD). Đồng thời, nâng cao năng lực của tổ chức Phát triển quỹ đất nhằm chủ động tạo quỹ đất sạch phục vụ đấu giá và đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cho các dự án sử dụng đất.

Ngoài tăng thu, thành phố cần chú trọng công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Khi người dân được tái định cư với điều kiện sống tốt hơn, việc bàn giao mặt bằng sẽ thuận lợi, qua đó đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng lớn và bảo đảm nguồn thu đất đai cho kế hoạch đầu tư công trung hạn. Nếu khai thác hiệu quả, nguồn thu từ đất trong giai đoạn 2026–2030 có thể đạt 500.000 tỷ đồng, trở thành nền tảng quan trọng cho mục tiêu phát triển bền vững.

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, thành phố hiện đang quản lý quỹ tài sản công đáng kể với 4.982 căn hộ và nền đất phục vụ tái định cư cho nhiều dự án. Những năm gần đây, nguồn thu từ bán căn hộ tái định cư có sự tăng trưởng tích cực, phản ánh tiềm năng lớn của nguồn lực này.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Dũng cho biết thành phố đã hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách năm 2025 do Chính phủ và HĐND giao, đồng thời phấn đấu tăng thêm 25% so với chỉ tiêu. Thành phố kỳ vọng đến cuối năm thu ngân sách đạt khoảng 800.000 tỷ đồng. Để đạt mục tiêu này, ông yêu cầu ngành thuế tiếp tục rà soát các nguồn thu và sắc thuế, vừa bảo đảm quy định vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển. Cùng với đó, phối hợp chặt chẽ với Sở Tài nguyên và Môi trường để hoàn thành chỉ tiêu thu từ đất.

Theo thống kê của ngành Thuế TP.HCM, tổng thu ngân sách hiện đạt 657.154 tỷ đồng. Nguồn thu từ đất tăng đột biến, bằng 366,7% so với cùng kỳ. Một số dự án có số thu lớn như: Khu đô thị lấn biển Cần Giờ (27.317 tỷ đồng), Khu phức hợp thông minh Thủ Thiêm Eco Smart City (16.190 tỷ đồng), Khu phức hợp Tháp quan sát Thủ Thiêm (5.300 tỷ đồng).

Ngoài ra, trong 10 tháng qua, thành phố đã xác định giá đất cho 62 dự án với tổng thu dự kiến hơn 64.200 tỷ đồng, trong đó khu vực trung tâm chiếm hơn 80%. TP.HCM đang đẩy nhanh đấu giá 3 lô đất tại Thủ Thiêm và gần 3.800 căn hộ chung cư, đồng thời chuẩn bị đấu giá thêm 7 khu đất khác, ước mang về khoảng 23.000 tỷ đồng.

KP