Bắt buộc ghi số sê-ri vàng miếng trong mọi giao dịch

Bộ Công an đề xuất bổ sung quy định yêu cầu tất cả các giao dịch vàng miếng phải ghi nhận số sê-ri trên chứng từ. Theo đánh giá, điều này sẽ giúp truy xuất nguồn gốc vàng, xác minh tính hợp pháp, đồng thời hạn chế rủi ro và ngăn chặn làm giả.

Ông Huỳnh Trung Khánh – Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA) – đánh giá đề xuất là hợp lý và có thể góp phần chống rửa tiền. Tuy nhiên, ông lưu ý cần có lộ trình và giải pháp rõ ràng cho hàng triệu lượng vàng miếng đang lưu thông nhưng chưa có thông tin số sê-ri trên hóa đơn.

Đại diện doanh nghiệp kinh doanh vàng tại TP HCM cũng đồng tình và đề xuất NHNN cần ban hành hướng dẫn chi tiết, dễ áp dụng để không gây khó khăn cho cả doanh nghiệp và người dân.

Quy định vốn điều lệ bị cho là "rào cản"

Dự thảo cũng đề xuất điều kiện cấp phép sản xuất vàng miếng: doanh nghiệp phải có vốn điều lệ từ 1.000 tỉ đồng, ngân hàng thương mại từ 50.000 tỉ đồng. Một số ý kiến cho rằng mức này quá cao, có thể loại bỏ nhiều doanh nghiệp có uy tín và kinh nghiệm. Các chuyên gia đề xuất giảm ngưỡng xuống 500 tỉ đồng, kết hợp đánh giá năng lực thực tế, kỹ thuật, tuân thủ pháp luật.

Hiện tại, chỉ có một số ít doanh nghiệp và ngân hàng đáp ứng đủ điều kiện này, bao gồm SJC, PNJ, DOJI và 7 ngân hàng lớn. Bộ Công an cảnh báo nếu không kiểm soát tốt, có thể dẫn đến độc quyền trong sản xuất, nhập khẩu vàng và phát sinh tình trạng mua bán giấy phép, vượt hạn mức được cấp.

Kiến nghị cấp hạn ngạch nhập khẩu vàng cả năm

TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng cần bỏ cơ chế xin phép nhập khẩu từng lô, thay vào đó cấp hạn ngạch hàng năm cho doanh nghiệp và ngân hàng. Việc này giúp linh hoạt hơn, giảm tải thủ tục và ứng phó kịp thời với biến động giá vàng thế giới. Ông Huỳnh Trung Khánh bổ sung rằng nếu phải xin từng lô, doanh nghiệp có thể mất cơ hội khi giá vàng thay đổi nhanh chóng.

NHNN cho biết việc cấp phép vẫn cần thiết để kiểm soát hoạt động sản xuất vàng miếng nhưng sẽ điều chỉnh linh hoạt theo hạn mức năm. Doanh nghiệp và ngân hàng vẫn phải xin phép từng lần xuất nhập khẩu, song hướng tới quản lý minh bạch bằng hậu kiểm và công nghệ số.

Mua vàng từ 20 triệu đồng phải chuyển khoản

Theo dự thảo mới, giao dịch vàng từ 20 triệu đồng/ngày trở lên với một khách hàng sẽ phải thực hiện qua tài khoản ngân hàng để đảm bảo xác thực và minh bạch. Mức này được tính trên tổng giao dịch trong ngày nhằm ngăn chặn việc chia nhỏ giao dịch để né quy định.

Với giá vàng hiện nay khoảng 121,5 triệu đồng/lượng, chỉ cần mua từ 2 chỉ vàng là phải chuyển khoản. Một số doanh nghiệp đồng tình vì phù hợp với chủ trương không dùng tiền mặt, song đề nghị NHNN làm rõ cách tính tổng giá trị giao dịch “trong ngày” để tránh lách luật.

Hướng đến thị trường vàng minh bạch và ổn định

NHNN khẳng định chủ trương là xóa bỏ độc quyền sản xuất vàng miếng có kiểm soát, đảm bảo sự tham gia của các đơn vị đủ năng lực tài chính, pháp lý. Việc hoàn thiện cơ chế quản lý từ số sê-ri đến điều kiện cấp phép và phương thức thanh toán nhằm đưa thị trường vàng vào khuôn khổ, bảo vệ người tiêu dùng và ổn định kinh tế vĩ mô.

GT