Phát hiện lỗ hổng từ mã vận đơn hủy
Theo nguồn tin từ Baidu, kẻ chủ mưu là Lâm (SN 1989), từng làm việc trong ngành chuyển phát nhanh tại Thượng Hải. Sau khi nghỉ việc, Lâm tự mở một trạm giao – nhận hàng Cainiao, thuộc hệ thống hậu cần của tập đoàn Alibaba, chuyên phục vụ khách thương mại điện tử trên Taobao, Tmall…
Trong quá trình làm việc, Lâm nhận thấy một lỗ hổng lớn trong hệ thống quản lý bưu kiện: sau khi khách tạo đơn hàng, công ty chuyển phát sẽ cấp mã vận đơn cho shipper. Nhưng nếu khách hủy đơn, mã này không bị thu hồi và vẫn được hệ thống chấp nhận. Đây chính là “mỏ vàng” để nhóm đối tượng trục lợi.
Từ tháng 2/2021, Lâm bắt đầu thu mua số lượng lớn mã vận đơn chưa sử dụng với giá chỉ 0,2 – 0,4 NDT/đơn (tương đương 733 – 1.467 VNĐ), rồi bán lại cho các đầu mối khác với giá 0,9 NDT/đơn (khoảng 3.302 VNĐ), hưởng chênh lệch đáng kể.
Shipper biến “đơn ảo” thành tiền thật
Một trong những khách hàng thường xuyên của Lâm là Dương, nhân viên giao hàng. Ban đầu, Dương chỉ dùng các mã này để “làm đẹp” chỉ tiêu tại điểm giao dịch. Tuy nhiên, nhận thấy cách làm vừa tiết kiệm công sức, vừa dễ dàng, Dương nhanh chóng biến thủ thuật thành công cụ gian lận.
Cụ thể, Dương không hề giao hàng, mà chỉ cần quét mã vận đơn ảo vào hệ thống. Nhờ vậy, anh ta vẫn nhận được khoản hoàn phí 0,7 NDT (1.467 VNĐ) và phí giao hàng 1,2 NDT (4.403 VNĐ) cho mỗi đơn.
Một đồng nghiệp khác là Nghiêm sau khi phát hiện chiêu trò của Dương đã không tố giác mà còn đòi tham gia. Dương đồng ý và chia sẻ một phần mã vận đơn để cùng nhau “quét đơn ảo”. Cả hai nhanh chóng thu lợi bất chính trên diện rộng.
Vụ việc bị phát giác
Tới tháng 11/2021, công ty chuyển phát nhanh bắt đầu phát hiện dấu hiệu bất thường: số lượng vận đơn ngoài hệ thống được quét tăng đột biến, trong khi thực tế không hề có hoạt động giao nhận tương ứng. Ngay lập tức, doanh nghiệp báo cáo sự việc cho cơ quan công an.
Kết quả điều tra xác nhận: nhóm Lâm – Dương – Nghiêm đã sử dụng hơn 5 triệu mã vận đơn ảo, gây thiệt hại lên tới 12 triệu NDT (tương đương 44 tỷ đồng). Cả ba bị cáo buộc lừa đảo chiếm đoạt tài sản công và tư, hành vi vi phạm Điều 266 Bộ luật Hình sự Trung Quốc.
Hiện cơ quan kiểm sát đã chính thức khởi tố vụ án, đồng thời cảnh báo các doanh nghiệp logistics cần khẩn trương bịt kín những lỗ hổng tương tự, tránh để tội phạm lợi dụng.
Nguồn: Sohu