Quyết định trên giáng đòn mạnh vào lĩnh vực điện gió ngoài khơi, ngành vốn cần nguồn vốn đầu tư rất lớn và giữ vai trò quan trọng trong chiến lược chuyển dịch năng lượng của nhiều bang ven biển. Ngay sau thông tin này, cổ phiếu Dominion Energy – đơn vị phát triển dự án tại Virginia – đã giảm gần 4%.

Không chỉ Coastal Virginia, chính quyền ông Trump còn tạm dừng cho thuê đất liên bang đối với Vineyard Wind 1 ngoài khơi Massachusetts, Revolution Wind tại Rhode Island, Sunrise Wind ở khu vực Long Island và New England, cùng Empire Wind 1 phía nam Long Island. Theo các nhà phát triển, tổng công suất của các dự án này có thể cung cấp điện cho hơn 2 triệu hộ gia đình Mỹ.

Bộ trưởng Nội vụ Doug Burgum cho biết quyết định xuất phát từ các lo ngại về an ninh quốc gia do Lầu Năm Góc nêu ra, trong đó cho rằng các dự án điện gió ngoài khơi có nguy cơ ảnh hưởng đến hệ thống radar và giám sát quân sự.

Thị trường phản ứng gần như ngay lập tức. Cổ phiếu Ørsted – tập đoàn năng lượng Đan Mạch đứng sau Revolution Wind và Sunrise Wind – lao dốc 11%, trong khi Equinor của Na Uy, chủ dự án Empire Wind 1, cũng giảm khoảng 1%.

Dự án điện gió ngoài khơi Coastal Virginia (CVOW) gồm 176 tuabin, dự kiến cung cấp điện cho hơn 600.000 hộ gia đình và hoàn thành vào năm tới. Dominion Energy khẳng định đây là dự án then chốt đối với an ninh quốc gia Mỹ và đáp ứng nhu cầu điện đang tăng nhanh tại bang Virginia. Bắc Virginia hiện là trung tâm dữ liệu lớn nhất thế giới, nơi nhu cầu điện bùng nổ nhờ sự phát triển của trí tuệ nhân tạo, kéo theo giá điện leo thang.

Dominion cảnh báo rằng việc dừng CVOW dù chỉ trong thời gian ngắn cũng có thể đe dọa độ ổn định của lưới điện đối với nhiều tài sản chiến lược, từ quốc phòng, trí tuệ nhân tạo đến dân sự, đồng thời làm gia tăng lạm phát năng lượng và ảnh hưởng tới hàng nghìn việc làm.

Bộ Nội vụ Mỹ cho biết việc tạm dừng nhằm tạo điều kiện để chính phủ liên bang phối hợp với các chủ hợp đồng thuê và chính quyền bang đánh giá biện pháp giảm thiểu rủi ro an ninh quốc gia. Theo đó, các cánh quạt tuabin và những “tháp phản xạ cao” có thể gây nhiễu radar, che khuất mục tiêu di chuyển hợp pháp hoặc tạo ra mục tiêu giả.

Ngay từ ngày đầu nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã thể hiện lập trường cứng rắn với ngành điện gió. Ngày 20/1, ông ký lệnh tạm dừng toàn bộ các hợp đồng thuê và giấy phép mới cho dự án điện gió trên đất liền và ngoài khơi, chờ một cuộc rà soát ở cấp liên bang.

Động thái này vấp phải phản ứng gay gắt từ phe Dân chủ. Thượng nghị sĩ Chuck Schumer của New York gọi chiến dịch chống điện gió của ông Trump là “phi lý”, cảnh báo việc đình chỉ sẽ đẩy hóa đơn tiền điện của người dân tăng cao trong bối cảnh chi phí năng lượng leo thang.

Cuộc đối đầu còn có thể kéo dài trên mặt trận pháp lý. Ngày 8/12, Thẩm phán Patti Saris của Tòa án Quận Hoa Kỳ tại Massachusetts phán quyết lệnh của ông Trump là “tùy tiện, thất thường và trái luật”, mở ra khả năng các quyết định đình chỉ sẽ tiếp tục bị thách thức tại tòa án trong thời gian tới.

Thành Trung