Khi Warren Buffett chính thức rời ghế CEO Berkshire Hathaway, nhiều người nhắc lại các thương vụ kinh điển của ông, từ American Express, See’s Candies, Coca-Cola cho đến Apple, cùng những nguyên tắc quen thuộc như đầu tư an toàn, chỉ rót vốn vào lĩnh vực hiểu rõ và đánh giá đúng năng lực cốt lõi của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, có hai điểm cần làm rõ. Thứ nhất, Warren Buffett không rút lui hoàn toàn, ông vẫn giữ vai trò Chủ tịch Berkshire Hathaway. Thứ hai, những kinh nghiệm và bài học ông để lại vẫn giữ nguyên giá trị, bất chấp môi trường đầu tư ngày càng biến động và bão hòa thông tin.

Di sản thực sự của Buffett không nằm ở danh sách cổ phiếu hay những câu nói nổi tiếng, mà là một hệ thống ra quyết định.

Thành công lớn nhất của Warren Buffett không chỉ đến từ lợi nhuận ấn tượng. Quan trọng hơn, ông đã xây dựng tại Berkshire Hathaway một cơ chế giúp giảm thiểu sai lầm, chống lại áp lực ngắn hạn và duy trì sự tỉnh táo trong suốt nhiều thập kỷ.

Hệ thống đó ngày nay vẫn còn nguyên tính thời sự. Thị trường vận động nhanh hơn, thông tin nhiều hơn nhưng cũng nhiễu loạn hơn. Dù nghe rất hiện đại, những thách thức này thực chất đã xuất hiện xuyên suốt sự nghiệp đầu tư của Warren Buffett.

Những bài toán khó nhất của nhà đầu tư như phán đoán, kỷ luật và tâm lý hầu như không thay đổi. Buffett hiểu điều này từ rất sớm. Thay vì chạy theo thời cuộc, ông tạo ra các cấu trúc nhằm hạn chế sai lầm, cả ở cấp độ cá nhân lẫn tổ chức.

Nhà đầu tư cá nhân không thể sao chép Berkshire Hathaway hay con đường của Warren Buffett, nhưng hoàn toàn có thể học từ logic vận hành phía sau.

Thứ nhất, thời gian là một tài sản. Với Warren Buffett, thời gian không phải biến số để điều chỉnh mà là tài sản cần bảo toàn. Lãi kép chỉ phát huy tác dụng nếu nhà đầu tư tránh tự gây gián đoạn, như thua lỗ không cần thiết ở giai đoạn đầu hoặc chốt lời quá sớm về sau.

Trong bối cảnh thị trường Mỹ bị chi phối bởi báo cáo quý và dữ liệu thời gian thực, tư duy này hiếm hoi nhưng đặc biệt giá trị. Thuật toán có thể giao dịch trong tích tắc, nhưng doanh nghiệp tạo ra giá trị trong nhiều năm.

Thứ hai, đặt động cơ và niềm tin lên trên dự báo. Warren Buffett dành rất ít thời gian cho việc dự đoán kinh tế vĩ mô. Ông tập trung vào con người, cách nhân sự được đãi ngộ, hội đồng quản trị vận hành ra sao và vốn được phân bổ như thế nào. Với ông, động lực quyết định kết quả nhiều hơn mọi dự báo.

Cách tiếp cận này vẫn phù hợp khi đánh giá vai trò của nhà sáng lập, chính sách đãi ngộ hay chất lượng quản trị doanh nghiệp hiện nay.

Thứ ba, coi sự đơn giản là một kỷ luật. Buffett tránh phức tạp không phải vì thiếu năng lực, mà vì ông hiểu rõ rủi ro tiềm ẩn của nó. Sự phức tạp thường che giấu rủi ro và tạo ra cảm giác tự tin giả tạo, như những bài học từ Enron, Theranos hay một số góc khuất của thị trường tài chính.

Thứ tư, sự kiên nhẫn của tổ chức quan trọng hơn tài năng cá nhân. Berkshire Hathaway được thiết kế để giảm nguy cơ đưa ra quyết định sai lầm. Phân quyền hợp lý, bảng cân đối kế toán vững chắc, đòn bẩy vừa phải và văn hóa tin tưởng đều hướng tới một mục tiêu chung: giữ vững khả năng phán đoán trong những thời điểm căng thẳng nhất.

Nhà đầu tư cá nhân không thể sao chép mô hình Berkshire, nhưng có thể học cách đặt ra quy tắc từ trước, hạn chế các quyết định bị ép buộc và cưỡng lại sự thôi thúc phải liên tục “hành động”.

Thứ năm, bản lĩnh là tài sản quý giá. Warren Buffett chưa bao giờ tự nhận mình là người thông minh nhất. Ông cho rằng mình là người nhất quán nhất. Khả năng kiểm soát cảm xúc, giữ lý trí khi người khác hưng phấn hoặc hoảng loạn, chính là lợi thế lớn nhất của ông.

Lợi thế đó luôn có giá trị. Và trong thị trường tài chính ngập tràn bình luận và tin tức, bản lĩnh vững vàng xứng đáng được xem là tài sản đắt giá nhất.

Theo MarketWatch