Theo báo cáo được Bộ Lao động Mỹ công bố muộn hơn thông lệ, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11 tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn đáng kể mức 3% ghi nhận hồi tháng 9 và thấp hơn dự báo 3,1% theo khảo sát của Wall Street Journal. Lạm phát lõi cũng chỉ tăng 2,6%, thấp hơn kỳ vọng của thị trường.
Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng mức giảm này không phản ánh trọn vẹn bức tranh kinh tế thực tế. Nguyên nhân chủ yếu đến từ sự gián đoạn trong khâu thu thập dữ liệu do chính phủ Mỹ đóng cửa kéo dài đến ngày 12/11, khiến nhân viên Bộ Lao động không thể tiến hành khảo sát giá trực tiếp. Trong bối cảnh đó, cơ quan thống kê buộc phải sử dụng các mô hình ước tính thay thế, vốn có nguy cơ làm sai lệch số liệu, đặc biệt theo hướng làm “nhẹ” đà tăng của lạm phát.
Báo cáo tháng 11 cũng thiếu chi tiết về biến động giá theo tháng trong tháng 10 và 11 đối với phần lớn mặt hàng, khiến việc đánh giá xu hướng ngắn hạn trở nên khó khăn hơn.
Ở chiều ngược lại, một số nhóm hàng vẫn duy trì mức tăng cao. Giá năng lượng tăng 4,2% so với cùng kỳ, trong đó nhiên liệu tăng khoảng 11% và điện tăng khoảng 7%. Giá thực phẩm tăng 2,6%, dù nhóm sản phẩm từ sữa lại ghi nhận xu hướng giảm.
Nhiều mặt hàng như thảm, quần áo hay cà phê – những nhóm chịu tác động trực tiếp từ chính sách thuế quan mới – đang có giá cao hơn so với kịch bản không áp thuế, theo phân tích của Đại học Harvard.
Từ tháng 4, mức thuế 10% áp lên toàn bộ hàng nhập khẩu toàn cầu bắt đầu có hiệu lực, sau đó là các mức thuế cao hơn đối với những sản phẩm chiến lược như thép và nhôm. Một số doanh nghiệp đã chuyển phần chi phí này sang người tiêu dùng, trong khi số khác trì hoãn điều chỉnh giá để chờ chính sách rõ ràng hơn, làm dấy lên lo ngại lạm phát có thể tăng trở lại vào đầu năm 2026.
Không chỉ hàng hóa, áp lực giá còn lan sang lĩnh vực dịch vụ. Các nhà kinh tế cảnh báo chi phí trong các ngành như chăm sóc cá nhân, giữ trẻ, vận tải hàng không và bảo hiểm xe hơi đang tăng nhanh. Nguyên nhân một phần đến từ chính sách siết nhập cư của chính quyền Tổng thống Trump, khiến nguồn cung lao động trong nhiều ngành dịch vụ suy giảm, kéo chi phí lên cao.
Joseph Brusuelas, chuyên gia kinh tế tại RSM, cho rằng nhu cầu mạnh từ nhóm thu nhập cao – những người hưởng lợi lớn từ thị trường chứng khoán – đang góp phần duy trì mặt bằng giá dịch vụ ở mức cao. “Điều này tạo ra áp lực lạm phát mà phần lớn người dân khó có thể hấp thụ được,” ông nhận định.
Tham khảo: WSJ