Chiến dịch “đại phẫu” thị trường: Làn sóng thu hồi sản phẩm chưa từng có

Điều đáng chú ý, không ít thương hiệu lớn cũng chủ động đề nghị tự thu hồi sản phẩm, cho thấy mức độ lan tỏa và áp lực của chiến dịch đang ở giai đoạn cao điểm.

Hàng trăm sản phẩm bị “quét” chỉ trong thời gian ngắn

Chỉ trong vài ngày đầu tháng 6, Cục Quản lý Dược đã liên tục phát hành các quyết định thu hồi, có ngày lên tới gần 300 phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm nhập khẩu. Các sản phẩm bị thu hồi gồm kem chống nắng, sữa tắm, sữa rửa mặt... với phần lớn do doanh nghiệp trong nước đăng ký công bố hoặc sản phẩm nhập khẩu phân phối bởi đơn vị không chính hãng.

Đáng chú ý, một số thương hiệu quen thuộc như Dove, Bioderma cũng xuất hiện trong danh sách bị thu hồi, khiến người tiêu dùng không khỏi bất ngờ. Tuy nhiên, đại diện của cả hai nhãn hàng đều nhanh chóng lên tiếng khẳng định đây là sản phẩm do các đơn vị khác đứng tên công bố, không liên quan đến hệ thống phân phối chính thức tại Việt Nam.

Tự thu hồi không đồng nghĩa thoát trách nhiệm

Theo TS Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược, việc doanh nghiệp chủ động xin rút phiếu công bố không giúp họ “trốn tránh” trách nhiệm pháp lý. Nếu sản phẩm bị phát hiện có dấu hiệu vi phạm – như quảng cáo sai công dụng, thành phần không đúng hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng – thì doanh nghiệp vẫn bị xử lý theo quy định.

Mỗi phiếu công bố chỉ có hiệu lực 5 năm. Sau thời gian này, nếu không được gia hạn hoặc vi phạm quy định, sản phẩm sẽ bị thu hồi. Đây là cơ chế nhằm siết chặt quản lý hậu kiểm trong bối cảnh nhiều sản phẩm lưu thông không đảm bảo chất lượng.

Cơn địa chấn lan sang cả thị trường thực phẩm chức năng

Không chỉ mỹ phẩm, hàng loạt thực phẩm chức năng cũng nằm trong diện bị rà soát và rút giấy công bố. Ngày 6/6, Cục An toàn Thực phẩm công bố thu hồi hiệu lực đăng ký của nhiều sản phẩm, trong đó có 10 sản phẩm của Công ty CP Dược phẩm Trumpharmaco và sản phẩm Siro Ăn Ngon dành cho trẻ em của Công ty TNHH Thương mại Quốc tế Á Mỹ.

Đáng chú ý là trường hợp Công ty TNHH Bayer Việt Nam – đại diện của tập đoàn dược phẩm toàn cầu Bayer – cũng tự rút giấy công bố cho sản phẩm vitamin Berocca Performance Mango với lý do thương mại. Dù không liên quan đến chất lượng, thông tin này vẫn gây hoang mang trong dư luận.

Chiến dịch thực chất hay “đòn gió” tránh hậu kiểm?

Việc hàng chục doanh nghiệp đồng loạt thu hồi hàng trăm sản phẩm trong thời gian ngắn đặt ra câu hỏi: đây là tín hiệu tích cực của thị trường hay chỉ là động thái đối phó với chiến dịch hậu kiểm và xử phạt đang diễn ra? Giới chuyên gia nhận định, dù mang tính chủ động, việc tự thu hồi không loại trừ khả năng là chiêu thức “né” trách nhiệm khi có dấu hiệu sai phạm.

Theo quy định, số tiếp nhận phiếu công bố chỉ là điều kiện cần để sản phẩm lưu thông chứ không chứng minh được chất lượng hay độ an toàn tuyệt đối. Do đó, việc thu hồi cũng cần được giám sát chặt để đảm bảo không chỉ là hình thức.

Cảnh báo người tiêu dùng: Mua hàng đúng nơi, đúng nguồn

Trong bối cảnh thị trường bị xáo trộn bởi làn sóng thu hồi, cơ quan chức năng khuyến cáo người tiêu dùng nên chọn mua sản phẩm tại các địa chỉ uy tín, kiểm tra kỹ thông tin tem nhãn, giấy phép công bố và tra cứu tại các cổng thông tin chính thức của Bộ Y tế. Đây là biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để tránh rủi ro mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng đã bị thu hồi.

Một ngày, ba sản phẩm bị đình chỉ và tiêu hủy

Ngày 4/6, Cục Quản lý Dược ra liên tiếp ba văn bản đình chỉ lưu hành, thu hồi và yêu cầu tiêu hủy ba sản phẩm mỹ phẩm do Công ty TNHH Shynh Beauty chịu trách nhiệm phân phối gồm: Shin Nee Premium Cleansing Foam, Muối tắm dừa & sữa gạo (Nhãn hàng S-White) và Super Shine Biocell Mask (Nhãn hàng Episoo). Nguyên nhân chủ yếu là các sản phẩm lưu thông không đúng nội dung công bố hoặc gây hiểu nhầm về công dụng như thuốc.

Cục cũng đồng thời yêu cầu tạm ngừng tiếp nhận hồ sơ công bố mỹ phẩm mới từ Shynh Beauty trong vòng 6 tháng kể từ ngày 4/6, đồng thời cảnh báo người dân ngưng sử dụng các sản phẩm bị thu hồi.

Tái thiết thị trường: Trách nhiệm thuộc về cả ba phía

Luật sư Phan Thành Tâm, Giám đốc Công ty Luật Kim Thành, cho rằng chiến dịch hiện nay sẽ chỉ thật sự hiệu quả nếu đi đến cùng – xử lý dứt điểm các vi phạm, làm rõ trách nhiệm doanh nghiệp và nâng cao năng lực giám sát của cơ quan quản lý. Trong đó, vai trò của doanh nghiệp, chính quyền và người tiêu dùng là ba trụ cột để xây dựng lại thị trường minh bạch, an toàn hơn.

“Không thể chỉ dừng ở các văn bản hành chính. Muốn khôi phục niềm tin thị trường, cần xử lý nghiêm các trường hợp tái phạm và siết chặt khâu hậu kiểm” – ông nhấn mạnh.

T.Khang