Khủng hoảng đạo đức làm rung chuyển tập đoàn thực phẩm 150 năm tuổi: Phó Chủ tịch bị sa thải vì miệt thị sản phẩm và khách hàng

Campbell’s từ lâu được xem là biểu tượng thực phẩm tiện lợi, quen thuộc của nhiều thế hệ người tiêu dùng tại Mỹ và thế giới. Vì vậy, việc một lãnh đạo cấp cao như Phó Chủ tịch Martin Bally bị tố buông lời xúc phạm sản phẩm, khách hàng và đồng nghiệp lập tức trở thành cú đánh mạnh vào uy tín của thương hiệu.

Việc sa thải Martin Bally – Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc An ninh Thông tin (CISO) của tập đoàn thực phẩm khổng lồ – không còn là vấn đề nhân sự đơn thuần. Sự cố nhanh chóng biến thành cuộc khủng hoảng niềm tin sâu sắc, phơi bày lỗ hổng văn hóa doanh nghiệp và gây tổn thương nghiêm trọng đến danh tiếng hơn một thế kỷ của Campbell’s.

Rạn nứt từ văn hóa nội bộ

Theo đơn kiện của cựu nhân viên Robert Garza, trong cuộc họp tháng 11/2024 vốn để thảo luận lương, Bally đã dùng ngôn từ thô tục gọi súp của công ty là “đồ ăn rác rưởi cho người nghèo” và tuyên bố ông không còn muốn ăn sản phẩm do chính công ty mình làm ra.

Phát ngôn này chẳng khác nào cú đâm vào giá trị cốt lõi của thương hiệu, vốn được xây dựng suốt 150 năm trên nền tảng “thực phẩm tiện lợi, dễ tiếp cận cho mọi gia đình”.

Tệ hơn, Bally còn nói súp chứa “thịt sinh học/thịt gà in 3D”, làm dấy lên lo ngại về độ an toàn và tính minh bạch của ngành thực phẩm đóng hộp.

Không chỉ vậy, ông còn bị tố có lời nói phân biệt đối với nhân viên gốc Ấn, gọi họ là “những kẻ ngu ngốc” và thể hiện thái độ khinh miệt.

Những hành vi này vượt xa một sai lầm cá nhân; chúng tác động trực tiếp đến niềm tin của công chúng đối với chất lượng sản phẩm, đạo đức doanh nghiệp và sự tôn trọng khách hàng – đúng như cách truyền thông mô tả: cú sốc cho một thương hiệu lâu đời.

Theo Financial Times, Campbell’s từ trước tới nay không phải thương hiệu xa xỉ mà là biểu tượng của sự bình dân trong căn bếp Mỹ. Việc một lãnh đạo nội bộ khinh miệt chính nhóm khách hàng cốt lõi, vốn phụ thuộc vào súp đóng hộp vì tính kinh tế, gây ra phản ứng dữ dội và cảm giác bị phản bội.

Trong thời đại mạng xã hội, một hành vi thiếu tôn trọng của lãnh đạo cấp cao có thể phá vỡ thiện chí được xây dựng qua hàng chục năm.

Ngay sau khi đoạn ghi âm lan truyền rộng rãi, Campbell’s tuyên bố đã xem xét và “tin rằng giọng nói trong bản ghi thuộc về Martin Bally”, đồng thời sa thải ông. Công ty khẳng định những bình luận này “thô tục, xúc phạm và sai sự thật”, không phản ánh giá trị hay văn hóa của Campbell’s.

Campbell’s cũng bác bỏ cáo buộc liên quan đến “thịt in 3D / thịt sinh học”, khẳng định sản phẩm vẫn dùng “thịt gà thật” từ các nhà cung cấp tại Mỹ, đáp ứng quy chuẩn an toàn.

Dù vậy, giới truyền thông đánh giá phản ứng của công ty diễn ra quá muộn, chỉ sau khi scandal trở nên không thể kiểm soát, khiến hình ảnh thương hiệu bị tổn hại nặng nề.

Với những thương hiệu như Campbell’s, scandal dễ khiến người tiêu dùng đặt câu hỏi: nếu lãnh đạo cấp cao coi sản phẩm là “rẻ tiền, chất lượng thấp”, liệu họ còn có thể tin tưởng?

Phát ngôn về “thịt sinh học, thịt in 3D” càng khiến công chúng lo lắng trong bối cảnh nhu cầu minh bạch nguồn gốc ngày càng tăng, khiến vụ việc không chỉ dừng ở Mỹ mà có thể lan sang nhiều thị trường khác.

Mức độ nghiêm trọng của scandal khiến Văn phòng Tổng chưởng lý bang Florida khởi động cuộc điều tra về các tuyên bố này. Chỉ một phát ngôn thiếu căn cứ đã dẫn đến sự can thiệp của cơ quan chính quyền, tạo áp lực pháp lý lên tập đoàn.

Về lâu dài, Campbell’s đối mặt với hai rủi ro lớn: doanh số suy giảm nếu người tiêu dùng quay lưng và tổn hại thương hiệu – điều khó phục hồi với một cái tên tồn tại hơn 150 năm.

Vụ bê bối còn mở ra khía cạnh pháp lý khác: đơn kiện sa thải sai luật của cựu nhân viên Garza. Anh cáo buộc rằng sau khi báo cáo vụ việc với cấp quản lý, thay vì được hướng dẫn liên hệ bộ phận nhân sự, anh bị sa thải – đặt ra lo ngại về phân biệt chủng tộc, môi trường làm việc độc hại và trả đũa người tố giác.

Nếu cáo buộc này được chứng minh, sự cố cá nhân sẽ biến thành vấn đề hệ thống, cho thấy môi trường làm việc dung túng hành vi phân biệt và trừng phạt người dám lên tiếng.

Để xử lý vụ kiện, Campbell’s sẽ phải hơn cả lời xin lỗi: công ty cần chứng minh cam kết về đa dạng, hòa nhập và tính minh bạch trong quy trình nhân sự. Ban lãnh đạo hiện đang chịu sự giám sát chặt chẽ của tòa án và công chúng.

Việc Campbell’s nhanh chóng sa thải Bally và đưa ra lời xin lỗi công khai là cần thiết để giảm thiểu tổn thất, nhưng mới chỉ là bước đầu. Scandal là lời cảnh tỉnh rằng đạo đức và sự tôn trọng không thể chỉ nằm trên khẩu hiệu marketing mà phải được thể hiện rõ ràng trong toàn bộ văn hóa tổ chức.

Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng đề cao trách nhiệm xã hội và minh bạch, Campbell’s không thể chỉ “xin lỗi rồi hy vọng mọi chuyện lắng xuống”. Việc khôi phục uy tín đòi hỏi thay đổi sâu rộng – từ văn hóa nội bộ đến niềm tin về chất lượng sản phẩm.

Nguồn: FT, Fortune, BI