Cục diện mới của ngành ô tô Việt Nam: Từ song mã Nhật – Hàn đến cuộc chơi nhiều thế lực

Trong suốt hơn 20 năm, thị trường ô tô Việt Nam gần như mặc định là sân chơi của các hãng Nhật Bản và Hàn Quốc. Tuy nhiên, kể từ khoảng năm 2019 đến nay, bức tranh toàn ngành đã chuyển dịch rõ rệt. Sự xuất hiện của VinFast cùng với các thương hiệu xe Trung Quốc đã phá vỡ thế cân bằng cũ, tái định hình thị trường theo hướng đa cực, cạnh tranh gay gắt và khó dự đoán hơn trước.

Trước năm 2019, lựa chọn của người tiêu dùng Việt hầu như xoay quanh xe Nhật và xe Hàn. Lấy năm 2018 làm mốc tham chiếu, toàn thị trường đạt doanh số 352.245 xe (tính chung VAMA và Hyundai TC).

Trong đó, các hãng xe Nhật như Toyota, Honda, Mitsubishi và Suzuki đạt tổng doanh số 142.858 xe, chiếm 40,56% thị phần. Thời điểm này, yếu tố bền bỉ và khả năng giữ giá là ưu tiên hàng đầu, giúp những cái tên như Toyota Vios (27.188 xe), Innova (14.581 xe) hay Mazda3 (13.446 xe) thống lĩnh các phân khúc.

Ở chiều ngược lại, Hyundai và Kia đại diện cho nhóm xe “giá hợp lý, nhiều trang bị”. Nhờ thiết kế trẻ trung và công nghệ dồi dào, xe Hàn nhanh chóng tạo ra đối trọng đáng kể. Hai thương hiệu này bán ra 92.512 xe trong năm 2018, chiếm 26,26% thị phần.

Tổng cộng, hai “cực” Nhật – Hàn nắm giữ tới 66,82% thị phần, hình thành thế song mã tưởng như khó bị lung lay.

Bước ngoặt chỉ thực sự xuất hiện khi VinFast chính thức giao những chiếc xe đầu tiên ra thị trường từ tháng 7/2019, khiến cuộc chơi trở nên sôi động hơn.

Ngay trong năm đầu tiên, VinFast bán được 17.214 xe. Sang năm 2020, doanh số tăng lên 29.485 xe, trong đó mẫu Fadil đóng vai trò chủ lực với 18.016 xe. Hai dòng Lux A 2.0 và Lux SA 2.0 cũng ghi nhận kết quả tích cực với lần lượt 6.013 và 5.456 xe.

Đến năm 2021, VinFast bán ra 35.723 xe, tăng 21,2% so với năm trước. Riêng Fadil đạt kỷ lục 24.128 xe, trở thành một trong những mẫu xe bán chạy nhất thị trường thời điểm đó.

Từ năm 2022, hãng xe Việt chuyển hướng sang xe thuần điện. Năm 2023, VinFast giao hơn 34.800 xe điện. Đến năm 2024, nhờ sự xuất hiện của VF 5 và VF 3, doanh số tăng vọt 192% so với cùng kỳ, đạt gần 97.000 xe.

Đà tăng trưởng tiếp tục được duy trì trong năm 2025. Tính đến hết tháng 11/2025, VinFast đã bán ra 147.000 xe, chiếm gần 30% thị phần, vượt xa tổng doanh số cả năm 2024.

Sự mở rộng nhanh chóng của VinFast kéo theo sự thu hẹp thị phần của nhiều hãng xe Nhật – Hàn. Không ít mẫu xe từng dẫn đầu doanh số nay phải chật vật cạnh tranh trước sức ép từ thương hiệu nội địa.

Ở phân khúc MPV, Mitsubishi Xpander liên tục bị VinFast Limo Green vượt mặt. Riêng tháng 11/2025, Limo Green giao 9.642 xe, trong khi Xpander chỉ đạt 2.234 xe. Tính riêng tháng này, doanh số của mẫu MPV VinFast cao gấp hơn 4 lần đối thủ, dù mới ra mắt chưa đầy 4 tháng.

Để giành lại thị phần, Toyota, Hyundai hay Honda buộc phải đẩy mạnh khuyến mãi, từ hỗ trợ 50–100% lệ phí trước bạ, giảm trực tiếp hàng trăm triệu đồng, đến tặng kèm bảo hiểm thân vỏ và phụ kiện. Các mẫu xe cũng được nâng cấp công nghệ liên tục nhằm duy trì sức cạnh tranh trong trật tự mới.

Bên cạnh trục Nhật – Hàn – Việt, thị trường còn chứng kiến sự xuất hiện ngày càng rõ nét của nhóm xe Trung Quốc như BYD, Geely, Lynk & Co hay Omoda & Jaecoo. Gia nhập từ năm 2023, các thương hiệu này sở hữu lợi thế về thiết kế hiện đại, công nghệ cao và mức giá thường thấp hơn xe Nhật – Hàn khoảng 15–20%.

Theo một số nguồn thông tin được chia sẻ trên mạng xã hội, trong 10 tháng đầu năm 2025, tổng doanh số xe Trung Quốc tại Việt Nam đạt khoảng 13.579 xe, tương đương 4% thị phần. Dù chưa thực sự bứt phá, con số này cho thấy nhóm xe Trung Quốc đang dần có chỗ đứng nhất định.

Nguyên nhân khiến đà tăng còn chậm chủ yếu đến từ tâm lý thận trọng của người tiêu dùng Việt, vốn cần thêm thời gian để kiểm chứng độ bền, sự ổn định và chất lượng hậu mãi. Tuy vậy, với tiềm lực tài chính mạnh và tốc độ ra mắt sản phẩm nhanh, xe Trung Quốc vẫn là ẩn số có thể tạo đột biến trong thời gian tới.

Trong lúc chờ “cực” thứ tư thể hiện rõ vai trò, cấu trúc “kiềng ba chân” Nhật – Hàn – Việt vẫn đang chi phối thị trường. Và trong cuộc cạnh tranh này, người hưởng lợi lớn nhất chính là người tiêu dùng.

Thị trường không còn cảnh khan hàng hay “mua bia kèm lạc”. Người mua có nhiều lựa chọn hơn, từ xe xăng truyền thống đến xe điện thông minh, với mức giá dễ tiếp cận hơn trước. Đơn cử như Hyundai Tucson: năm 2018, giá bán dao động từ 862 triệu đến 1,044 tỷ đồng, còn hiện nay chỉ từ 769 đến 989 triệu đồng, trong khi trang bị lại hiện đại hơn.

Áp lực cạnh tranh cũng buộc các hãng xe nâng cao chất lượng dịch vụ hậu mãi, mở rộng hạ tầng như trạm sạc, cứu hộ 24/7 và kéo dài thời gian bảo hành.

Trong kỷ nguyên đa cực của ngành ô tô Việt Nam, khách hàng không chỉ mua một chiếc xe, mà còn nhận được nhiều giá trị gia tăng hơn về công nghệ, dịch vụ và trải nghiệm tổng thể.