Quy hoạch để "cất cánh toàn cầu"

Tại hội nghị công bố sáng 25/6, ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, khẳng định đồ án mới không chỉ kế thừa tinh thần từ các quy hoạch trước mà còn khắc phục bất cập trong phát triển đô thị, hướng đến một mô hình phát triển bền vững, hiện đại và hội nhập sâu rộng.

TP.HCM xác định rõ vai trò đầu tàu kinh tế quốc gia, là hạt nhân liên kết vùng với các địa phương trọng điểm như Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu…, cùng khai thác hiệu quả tiềm năng vùng, phát triển đồng bộ hạ tầng và bảo vệ môi trường.

Đặc biệt, quy hoạch lần này được kỳ vọng là bước đệm quan trọng cho định hướng tổ chức lại bộ máy hành chính, trong bối cảnh TP.HCM có thể hợp nhất với các địa phương lân cận như Bình Dương hay Bà Rịa - Vũng Tàu để tạo ra một thực thể đô thị siêu lớn.

Mục tiêu đến 2060: TP.HCM – Đô thị toàn cầu

Đồ án xác định: Đến năm 2060, TP.HCM sẽ trở thành một đô thị toàn cầu hiện đại, nghĩa tình, có trình độ phát triển ngang tầm các thành phố lớn trên thế giới. Đây sẽ là trung tâm kinh tế, tài chính và dịch vụ của châu Á, đóng vai trò cực tăng trưởng then chốt cho khu vực phía Nam và cả nước.

Thành phố định hình phát triển theo mô hình đô thị đa trung tâm, với cấu trúc không gian gắn liền 9 trục xuyên tâm (4 Đông – Tây, 5 Bắc – Nam), 3 vành đai, cùng các hành lang kinh tế biển.

6 phân vùng đô thị trọng điểm

Thành phố chia thành 6 vùng đô thị, với các trung tâm phát triển then chốt:

  • Vùng lõi Sài Gòn – Chợ Lớn

  • Trường Thọ – Rạch Chiếc

  • Phú Mỹ Hưng mở rộng

  • Tân Kiên

  • Tây Bắc Hóc Môn – Tây Nam Củ Chi
    Các khu vực này được định hướng phát triển đa chức năng, tự cung tự cấp việc làm và dịch vụ chất lượng cao, kết nối giao thông công cộng và hạ tầng kỹ thuật.

Đột phá với mô hình TOD và đô thị sinh thái

TP.HCM lần đầu tiên xác định rõ phát triển theo mô hình TOD (Transit Oriented Development – đô thị định hướng giao thông công cộng) với khoảng 32.000 ha đất tiềm năng. Trong đó:

  • 9.000 ha là đất công nghiệp hoặc chuyển đổi chức năng.

  • 23.000 ha là đất dân cư hiện hữu, có thể chỉnh trang hoặc tái phát triển.

Bên cạnh đó, thành phố cũng chú trọng xây dựng hệ thống không gian mở, công viên, cảnh quan sinh thái gắn với hệ thống kênh rạch. Riêng tại Cần Giờ, rừng ngập mặn sẽ được phát triển thành điểm đến du lịch sinh thái bền vững, với các hoạt động như khinh khí cầu, đường dạo ven rừng…

Tái cấu trúc không gian sống: 60 “lưu vực sống – làm việc”

Đồ án quy hoạch hướng đến việc tái cấu trúc không gian đô thị theo 60 cụm “lưu vực sống và làm việc”, mỗi cụm có bán kính 5km, tích hợp trung tâm việc làm, thương mại và dịch vụ, phù hợp cho cả đô thị và nông thôn.

Trục sông Sài Gòn được xem là "mặt tiền đô thị", là trái tim mở rộng của thành phố, nơi kết hợp giữa yếu tố lịch sử, văn hóa và cảnh quan, tạo ra không gian đô thị biểu tượng thu hút người dân và khách quốc tế.

Giao thông và trung tâm kinh tế – tài chính mới

TP.HCM định hướng phát triển hệ thống giao thông đa tầng, kết nối liên vùng bằng giao thông công cộng quy mô lớn, kết hợp trục đường bộ, đường thủy và hàng không.

Các trung tâm kinh doanh mới sẽ được quy hoạch theo chuỗi giá trị chuyên biệt, tập trung vào các ngành có giá trị gia tăng cao, thu hút doanh nghiệp trong và ngoài nước, từng bước hình thành một TP.HCM với vị thế mới trong chuỗi kinh tế toàn cầu.

Việc Thủ tướng phê duyệt Đồ án quy hoạch chung TP.HCM đến 2040, tầm nhìn 2060 không chỉ là một dấu mốc chiến lược, mà còn là cơ hội định hình lại toàn bộ tương lai thành phố. Với định hướng rõ ràng, tầm nhìn dài hạn và cam kết chính trị mạnh mẽ, TP.HCM đang từng bước hiện thực hóa khát vọng trở thành một thành phố toàn cầu – năng động, sáng tạo và đáng sống bậc nhất châu Á.

KH