Kinh tế Ấn Độ đang rơi vào thế khó khi Morgan Stanley chỉ ra rằng, nước này cần đạt mức tăng trưởng “không tưởng” 12,2% mỗi năm mới có thể giải quyết tình trạng thiếu việc làm và sử dụng lao động kém hiệu quả.

Ngay cả khi đạt mức tăng 7,8% trong quý II – vượt kỳ vọng – Ấn Độ vẫn còn rất xa mục tiêu đủ hấp thụ 84 triệu người trẻ sắp gia nhập thị trường lao động trong 10 năm tới.

Theo báo cáo, tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ đã chạm 17,6%, cao nhất Nam Á. Lực lượng lao động ở nông thôn cũng tăng lên mức cao nhất 17 năm qua, cho thấy nhiều người trẻ buộc phải quay lại làm nông – công việc giá trị gia tăng thấp và thiếu ổn định.

Khái niệm “có việc làm” ở Ấn Độ lại khá đặc biệt: chỉ cần làm 1 giờ/tuần, kể cả không lương, cũng được tính là có việc. Thực tế, phần lớn công việc thuộc khu vực phi chính thức, không khai thác hết năng lực và học vấn, khiến nền kinh tế đối mặt “bẫy việc làm” – tỷ lệ thất nghiệp không cao nhưng năng suất xã hội thấp.

Chính phủ Ấn Độ dự báo tăng trưởng năm nay ở mức 6,3–6,8%, chỉ bằng một nửa nhu cầu cần thiết để giải quyết khủng hoảng lao động. Cùng lúc đó, Mỹ tăng thuế 50% lên hàng hóa Ấn Độ và siết visa H-1B, thu hẹp cơ hội việc làm ở nước ngoài.

Thêm vào đó, làn sóng trí tuệ nhân tạo và tự động hóa đang đe dọa các ngành dịch vụ – lĩnh vực vốn giúp Ấn Độ bứt phá trong hai thập kỷ qua.

Morgan Stanley khuyến nghị Ấn Độ cần đầu tư mạnh vào công nghiệp chế tạo, công nghệ và nâng cấp kỹ năng lao động để tránh tụt hậu.

Ngân hàng Thế giới ước tính hơn 600 triệu người Ấn Độ vẫn sống dưới mức 3,65 USD/ngày; nếu chuẩn nghèo nâng lên 4,2 USD, con số còn lớn hơn nữa. Sức mua yếu khiến nền kinh tế khó dựa vào tiêu dùng nội địa – yếu tố từng là động lực chính cho tăng trưởng bền vững.

HG