Nâng cao kỹ năng phối hợp, phản ứng nhanh trong cung cấp dịch vụ trợ giúp pháp lý

Tham dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo Sở Tư pháp tỉnh, lãnh đạo Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước, trợ giúp viên pháp lý các tỉnh/thành phố: Điện Biên, Quảng Trị, Tây Ninh, Đồng Tháp, Khánh Hòa, Lâm Đồng. Điều tra viên các tỉnh/thành phố Hà Nội, Hải Phòng, Hưng Yên, Phú Thọ, Ninh Bình, Lào Cai, Điện Biên, Lạng Sơn, Thanh Hóa.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục Pháp luật và Trợ giúp pháp lý Vũ Thị Hường cho biết, cơ chế phối hợp trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng đã được hình thành từ năm 2007.

Trên cơ sở hướng dẫn các quy định tại các Bộ luật, luật tố tụng, Luật Trợ giúp pháp lý, với tinh thần đặt lợi ích của người được trợ giúp pháp lý làm trung tâm, "nâng cao chất lượng trợ giúp pháp lý" để bảo đảm "bảo vệ tốt nhất quyền, lợi ích hợp pháp của người được trợ giúp pháp lý", ngày 29/6/2018, Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Tòa án nhân dân tối cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao ban hành Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT về phối hợp thực hiện trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng.

Tiếp đó, ngày 27/11/2023, Chương trình phối hợp số 5789/CTPH-BTP-BCA giữa Bộ Tư pháp và Bộ Công an về trực trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự được ban hành, đánh dấu lần đầu tiên có trợ giúp pháp lý 24/24 giờ trong điều tra hình sự được triển khai trên toàn quốc; từ cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, hệ thống cơ sở giam giữ thuộc Công an nhân dân đến Công an cấp xã.

Từ đó, bảo đảm cho người thuộc diện được trợ giúp pháp lý tiếp cận sớm và sử dụng dịch vụ trợ giúp pháp lý kịp thời; hạn chế việc người dân thuộc diện trợ giúp pháp lý bị bỏ lỡ cơ hội được trợ giúp pháp lý miễn phí; giúp quá trình tố tụng khách quan, đúng quy định của pháp luật, nâng cao chất lượng điều tra, chất lượng trợ giúp pháp lý, bảo đảm quyền con người, quyền công dân.

Để cơ chế phối hợp, phản ứng nhanh được triển khai có hiệu quả trên thực tế, trong khuôn khổ Dự án "Tăng cường trợ giúp pháp lý cho người nghèo và đối tượng yếu thế", nhóm chuyên gia đã xây dựng tài liệu tập huấn về cơ phối hợp, phản ứng nhanh giữa các tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý và cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, cơ sở giam giữ, công an cấp xã trong việc cung cấp trợ giúp pháp lý.

Hội nghị tập huấn tài liệu nhằm hướng dẫn cụ thể các công việc cần thực hiện, những vấn đề cần lưu ý trong quá trình phối hợp, phản ứng nhanh cho người thực hiện trợ giúp pháp lý, viên chức là chuyên viên pháp lý của Trung tâm và những người có liên quan như người có thẩm quyền tiến hành tố tụng tại các cơ quan điều tra thuộc Công an nhân dân, các cơ quan của Công an nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra; người có thẩm quyền của cơ sở giam giữ; Công an cấp xã…

Báo cáo tại Hội nghị tập huấn, Trưởng phòng Pháp luật hình sự và cải cách tư pháp, Cục Pháp chế và cải cách hành chính Tư pháp, Bộ Công an Đại tá Nguyễn Văn Thịnh trình bày những điểm nhấn, nội dung quan trọng về cơ chế phối hợp giữa Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước và cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, cơ sở giam giữ, trại giam theo Thông tư liên tịch số 10 và chương trình phối hợp 5789/CTPH/BTP-BCA giữa Bộ Tư pháp và Bộ Công an.

Với những thông tin được cung cấp tại hội nghị và kinh nghiệm thực tiễn tại địa phương triển khai, các đại biểu sôi nổi thảo luận, trao đổi về các tình huống thực tế. Tiếp thu và đánh giá cao các ý kiến thảo luận tại hội nghị, Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục Pháp luật và Trợ giúp pháp lý Vũ Thị Hường chia sẻ kinh nghiệm, giải đáp những thắc mắc, vấn đề đặt ra. Qua đó, đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phối hợp trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng, điều tra, bảo đảm quyền quyền công dân.

"Trong bối cảnh hiện nay, việc phối hợp và phản ứng nhanh giữa các tổ chức thực hiện đóng vai trò rất quan trọng. Thông qua buổi tập huấn này, đội ngũ người thực hiện trợ giúp pháp lý của Trung tâm được nâng cao hơn nữa về kỹ năng phối hợp, phản ứng nhanh, bảo đảm quá trình phối hợp, tiếp nhận và xử lý các yêu cầu trợ giúp pháp lý được thực hiện đúng quy định của pháp luật về tố tụng hình sự, thi hành tạm giữ, tạm giam và pháp luật về trợ giúp pháp lý" - Bà Vũ Thị Hường nhấn mạnh.