Đổi mới chính sách hỗ trợ
Theo khảo sát của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), các doanh nghiệp vẫn còn gặp khó khăn, nhất là trong việc tiếp cận các chính sách hỗ trợ, vốn,… Có những chính sách hỗ trợ quan trọng nhằm hỗ trợ phục hồi nền kinh tế đã được ban hành như: Nghị quyết 43 của Quốc hội, Nghị quyết 11 của Chính phủ được đánh giá có chất lượng rất tốt, nhưng hiện tỷ lệ giải ngân còn chậm, mới đạt 38-40%.
Điều này thể hiện vẫn còn những vướng mắc trong quá trình triển khai, thực hiện các dự án đầu tư công vì để đầu tư công phải đưa vào quy hoạch, chuẩn bị hồ sơ giấy tờ… mất rất nhiều thời gian.
Mặt khác, cộng đồng doanh nghiệp cũng phản ánh, khó khăn lớn nhất trong giai đoạn hiện nay là thiếu hụt dòng vốn khi việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng đang bị hạn chế. Theo VCCI, có tới 47% doanh nghiệp cho biết rất khó tiếp cận vốn từ các ngân hàng thương mại, trong đó 4% doanh nghiệp phải huy động vốn từ các nguồn tín dụng khác do không đáp ứng các điều kiện đi kèm. Phần lớn doanh nghiệp đều mong muốn được tiếp cận nguồn tín dụng chất lượng cao với mức chi phí thấp từ các ngân hàng thương mại.
Để tiếp sức cho cộng đồng doanh nghiệp, ngay trong ngày đầu năm 2024, Chính phủ đã kịp thời ban hành Nghị quyết 02/NQ-CP về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Nghị quyết 02/NQ-CP được ban hành trở lại sau 1 năm gộp vào Nghị quyết 01/NQ-CP đang làm tăng sức nóng cải cách và thực thi hiệu quả Nghị quyết là điều cộng đồng doanh nghiệp mong chờ.
Với sự chỉ đạo thường xuyên, liên tục của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tạo áp lực thúc đẩy quá trình cải cách của người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương. Thực tiễn cho thấy, đã có nhiều chính sách hỗ trợ của Nhà nước đi rất nhanh vào đời sống, có hiệu lực ngay với các doanh nghiệp, như chính sách tài khóa, giãn, giảm thuế.
Theo khảo sát của VCCI trong 2 năm qua cho thấy, nhóm chính sách giảm thuế đến được với doanh nghiệp nhiều nhất. Bởi vậy, đây chính là kinh nghiệm cho những lần hỗ trợ tiếp theo, bởi việc giảm thuế đến được ngay với doanh nghiệp, có hiệu lực ngay, không cần phải thực thi, số đông doanh nghiệp được hưởng và công bằng.
Kỳ vọng từ những đột phá
Chia sẻ với báo chí, TS Nguyễn Quốc Việt, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách, Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng, điểm đáng chú ý của kinh tế Việt Nam từ năm 2025 là nền tảng về hội nhập quốc tế, nỗ lực thúc đẩy đầu tư công vào các hạ tầng chiến lược, sự quyết liệt trong thực thi các giải pháp hoàn thiện thể chế theo định hướng tạo nên “đột phá của đột phá”; cải cách tinh gọn bộ máy thực chất là thoái lui sự lấn sân, can thiệp thái quá của công quyền vào nền kinh tế và xã hội.
Theo ông Việt, đây là tiền đề và động lực mạnh mẽ có thể tạo nên những đột phá về tăng trưởng kinh tế trong năm 2025 và tạo đà tăng tốc mạnh mẽ trong những năm tới. Trong đó, điều mà doanh nghiệp cần nhất là cải cách để ổn định thể chế, chính sách, tạo môi trường kinh doanh hiệu quả, phát huy tốt nhất năng lực của doanh nghiệp.
“Chẳng hạn, cách dùng một luật sửa nhiều luật như tại kỳ họp Quốc hội vừa qua chỉ nên là giải pháp tình thế để tháo gỡ nhanh những bất cập của pháp lý. Về lâu dài, cần hướng đến mục tiêu các đạo luật phải phù hợp với thực tiễn cuộc sống, hạn chế việc luật ra đời khó đi vào cuộc sống hoặc mới có hiệu lực đã phải sửa đổi”, ông Việt nói.
Cũng nhận định về triển vọng tăng trưởng kinh tế năm 2025, theo TS Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, dự báo kinh tế Việt Nam trong thời gian tới có nhiều cơ hội xen lẫn thách thức, rủi ro.
Nhìn nhận ở góc nhìn tích cực, ông Lực cho biết, thị trường quốc tế và trong nước đang ngày càng rộng mở, mang lại cơ hội lớn cho sản xuất, tiêu dùng nhờ sự đa dạng hóa phương thức hợp tác trong chuỗi cung ứng, sự gia tăng tầng lớp trung lưu mang lại cơ hội lớn cho sản xuất, tiêu dùng trong nước, sự thay đổi hành vi, phương thức tiêu dùng theo hướng số hóa, xanh hóa…
Về thách thức, những điểm nghẽn chưa được giải quyết như: mô hình tăng trưởng kinh tế vẫn theo chiều rộng; cơ cấu nền kinh tế còn chưa hợp lý, dàn trải; khả năng chống chịu với các cú sốc bên ngoài còn yếu; thách thức từ việc thực thi các hiệp định thương mại mới, nhất là sức ép cạnh tranh xuất nhập khẩu, thu hút vốn FDI trong bối cảnh thuế tối thiểu toàn cầu được triển khai từ năm 2024 và xu hướng dịch chuyển vốn về các thị trường nội địa, các nước phát triển.
“Nhằm khắc phục tồn tại hạn chế, đẩy mạnh tăng trưởng bền vững trong thời gian tới, cần có những bước tiến mạnh mẽ về hoàn thiện thể chế, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, bình đẳng trong tiếp cận nguồn lực”, vị chuyên gia nói.
Khôi Nguyên