Từ nỗi lo thiên tai đến mùa du lịch đặc sắc
Trước kia, mùa nước lũ từng là nỗi ám ảnh của người dân vùng Đồng bằng sông Cửu Long: ruộng ngập, nhà bị cô lập, sinh kế bị đe dọa. Nhưng những năm gần đây, khi biến đổi khí hậu ngày càng rõ rệt, nhiều địa phương đã chuyển mình – không coi nước lũ là “giặc” mà học cách sống chung, biến nó thành tài nguyên du lịch.
Từ tháng 9 đến tháng 11 hằng năm, nước từ thượng nguồn sông Mê Kông đổ về, biến miền Tây thành biển nước mênh mông. Cũng từ đó, hàng loạt sản phẩm du lịch ra đời: chèo xuồng xuyên rừng tràm Trà Sư (An Giang), ngắm chim di cư ở Tràm Chim (Đồng Tháp), đi chợ nổi Cái Răng (Cần Thơ), hái bông điên điển, bắt cá linh – những trải nghiệm đặc trưng chỉ có trong vài tuần ngắn ngủi mỗi năm.
Mùa nước nổi là “chìa khóa” để xây dựng du lịch bền vững tại Đồng bằng sông Cửu Long.
Biến thách thức thành cơ hội phát triển cộng đồng
Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào nông nghiệp, người dân miền Tây đã mở rộng sinh kế bằng du lịch mùa nước nổi: cung cấp homestay, tour trải nghiệm, chụp ảnh, nấu ăn dân dã hay “một ngày làm ngư dân”.
Ông Bobby Nguyễn, sáng lập Rustic Hospitality Group – mô hình du lịch sinh thái cộng đồng nổi tiếng với Mekong Rustic – cho rằng:
“Mùa nước nổi không phải là thử thách mà là tài nguyên. Nó mang phù sa, cá linh, bông điên điển – tạo nên cả nền văn hóa và ẩm thực đặc trưng miền Tây. Khi du khách được hòa vào nhịp sống đó, họ không chỉ đi du lịch mà đang sống trong câu chuyện của vùng đất.”
Theo ông, du lịch mùa nước nổi hấp dẫn bởi tính chân thực và bản địa, khi chính người dân địa phương là trung tâm. Họ không cần “diễn”, chỉ kể lại cuộc sống thật của mình – điều đang trở thành xu hướng du lịch toàn cầu.
Không chỉ ở miền Tây, một số địa phương miền Trung như Quảng Nam, Thừa Thiên Huế, Quảng Bình cũng khai thác du lịch mùa lũ: tham quan làng chài phá Tam Giang, ngắm rừng ngập mặn, du ngoạn thuyền vùng trũng – tạo dấu ấn khác biệt cho mùa mưa miền Trung.
Hướng đi bền vững và thông điệp xanh
Theo ông Hà Văn Siêu, Phó Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam:
“Trong chiến lược phát triển du lịch 2025–2030, Việt Nam ưu tiên mô hình du lịch thích ứng biến đổi khí hậu. Du lịch mùa nước nổi không chỉ đa dạng hóa sản phẩm mà còn lan tỏa thông điệp phát triển bền vững.”
Ngành du lịch sẽ đầu tư mạnh hạ tầng đường thủy, phát triển sản phẩm sinh thái – cộng đồng, và kết nối tour mùa nước nổi với ẩm thực, lễ hội để gia tăng trải nghiệm.
Khi mùa lũ trở thành thương hiệu du lịch Việt
Từ chỗ bị xem là hiểm họa, mùa nước nổi nay trở thành “thương hiệu” của Việt Nam – một biểu tượng cho sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên.
Hành trình du lịch mùa nước dâng không chỉ là khám phá cảnh quan, mà còn là hành trình hiểu cách người Việt thích ứng với khí hậu, gìn giữ văn hóa và bảo vệ môi trường.
Khi du khách ngồi trên chiếc xuồng ba lá len lỏi qua rừng tràm, tự tay hái bông điên điển hay giăng lưới bắt cá linh, họ đang cảm nhận không chỉ một mùa nước nổi – mà là một triết lý sống bền vững, nơi con người và thiên nhiên cùng song hành.
HK