Trong bộ máy mới của Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump, không thể không nhắc tới cơ quan hiệu quả chính phủ với hai cái tên đứng đầu đáng chú ý. Trong khi Elon Musk đã quá nổi tiếng thì Vivek Ramaswamy có vẻ kém tiếng hơn. Tuy nhiên, không phải ngẫu nhiên mà tỷ phú mới 39 tuổi này được chọn bởi ông Donald Trump.
Trước hết, tương tự ông Trump và Musk, Vivak Ramaswamy là một trong những doanh nhân nổi bật của đảng Cộng Hòa.
Là nhà sáng lập công ty công nghệ sinh học Roivant Sciences, tập trung vào việc phát triển các loại thuốc bị các hãng dược phẩm lớn bỏ qua, Vivak đã lèo lái công ty đạt được giá trị thị trường gần 9 tỷ USD.
Ngoài Roivant, Ramaswamy còn sáng lập Strive Asset Management vào năm 2022, một công ty quản lý tài sản phản đối các sáng kiến về môi trường, xã hội và quản trị (ESG) và đa dạng, công bằng, hòa nhập (DEI). Strive đã thu hút sự ủng hộ từ các nhà đầu tư nổi tiếng như Peter Thiel và Bill Ackman, với tài sản quản lý lên tới 1,6 tỷ USD.
Năm 2023, Ramaswamy tuyên bố tranh cử Tổng thống Mỹ với tư cách ứng viên Đảng Cộng hòa, tập trung vào việc chống lại "chính trị bản sắc" và thúc đẩy các giá trị truyền thống của Mỹ. Mặc dù không thành công trong cuộc đua, ông đã thu hút sự chú ý đáng kể nhờ cá tính mạnh mẽ của mình.
“Không có nhiều người mà tôi có thể ngưỡng mộ,” Ramaswamy nói trong một cuộc phỏng vấn khi được hỏi về mối quan hệ với Musk.
Ramaswamy cho biết ông bắt đầu quen Musk, 53 tuổi, hơn một năm trước khi còn là ứng cử viên thách thức ông Trump trong cuộc đua đề cử tổng thống của Đảng Cộng hòa. “Từ lần gặp trực tiếp đầu tiên, những ý tưởng mà chúng tôi đang theo đuổi ngày nay đã được hình thành từ những tương tác đó,” ông nói.
“Elon và tôi, vì những lý do riêng, cảm thấy rằng chúng tôi là bộ đôi phù hợp để thực hiện điều này,” Ramaswamy nói và nhấn mạnh: "Chúng tôi thích nhau. Chúng tôi là bạn bè. Chúng tôi làm việc ăn ý.”
Theo các nhà quan sát, Ramaswamy thuộc nhóm người có mức độ tự tin cao. Tính cách mạnh mẽ này là yếu tố trung tâm cho thành công kinh doanh của ông và là dấu ấn trong sự nghiệp chính trị ngắn ngủi.
Khi còn đang cạnh tranh vị trí ứng cử viên đảng Cộng hòa với ông Trump, Ramaswamy từng nói rằng ông sẽ dành cho ông Trump một vị trí cố vấn trong Nhà Trắng của mình, ngay cả khi ông đang tụt xa trong các cuộc thăm dò. Ba ngày sau đó, Ramaswamy tuyên bố rút khỏi cuộc đua sơ bộ và ngay lập tức ủng hộ ông Trump. Kể từ đó, ông trở thành một người ủng hộ nhiệt tình cho ông Trump.
Là con trai của người nhập cư Ấn Độ, Ramaswamy có bằng sinh học tại Đại học Harvard và bằng luật tại Đại học Yale. Ông kiếm được khối tài sản lớn nhờ mua các cổ phiếu dược phẩm bị định giá thấp, trước khi thành lập Roivant Sciences vào năm 2014.
Hiện Ramaswamy không còn tham gia vào công ty từ khi rời hội đồng quản trị vào đầu năm 2023 để tập trung vào chiến dịch tranh cử tổng thống, mặc dù ông vẫn giữ cổ phần.
Elon Musk và Vivak Ramaswamy sẽ làm gì?
Cho tới nay, nhiều người vẫn bất ngờ và hoài nghi về cơ quan do Elon Musk và Vivak Ramaswamy đứng đầu. Tên viết tắt của tổ chức này là DOGE, ám chỉ một loại tiền điện tử mà Musk yêu thích.
Elon Musk, nhân vật thân cận mới của ông Trump và nhà tài trợ lớn cho chiến dịch tranh cử của Tổng thống, đã gợi ý rằng ông có thể cắt giảm ít nhất 2 nghìn tỷ USD chi tiêu chính phủ. Trong các cuộc phỏng vấn, ông Musk vẫn không nói rõ liệu con số này áp dụng hàng năm hay tổng cộng trong một thời gian.
Theo đánh giá, một khoản cắt giảm lớn như vậy sẽ rất thách thức vì các khoản chi tiêu của chính phủ đều là các khoản lớn rất khó cắt giảm. Nước Mỹ phải trả lãi cho khoản nợ của mình, và ông Trump đã hứa bảo vệ quyền lợi an sinh xã hội và chăm sóc y tế. Để đạt được mục tiêu của Musk, sẽ cần cắt giảm đáng kể ở những lĩnh vực khác, điều gần như chắc chắn sẽ gây phản đối từ các nhà lập pháp ở cả hai phía.
Ramaswamy từ chối thảo luận chi tiết về DOGE, bao gồm việc liệu ông và Musk có trả lương cho những người làm việc cùng họ trong cơ quan mới hay không. Ông cho biết một số nhân viên liên bang nên lo lắng về công việc của mình.
“Kế hoạch này đang chờ công bố,” Ramaswamy nói khi được hỏi về con số 2 nghìn tỷ USD.
Theo gợi ý, hoạt động của DOGE cũng sẽ nằm bên ngoài khuôn khổ chính thức của chính phủ liên bang, nhằm cắt giảm chi tiêu, loại bỏ các quy định và tái cấu trúc các cơ quan liên bang.
“Công việc của chính phủ liên bang không phải để đảm bảo việc làm, nhưng mục đích cũng không phải là trừng phạt những người làm việc ở đó,” Ramaswamy nói và cho biết thêm mục đích là làm gọn bộ máy quan liêu, không phải bằng cách đổ lỗi cho nhân viên liên bang ở cấp độ cá nhân, hầu hết trong số họ đều muốn làm tốt công việc phục vụ đất nước của mình.
Ông Trump tuyên bố rằng DOGE sẽ hoàn thành nhiệm vụ “không muộn hơn ngày 4 tháng 7 năm 2026,” ngày kỷ niệm 250 năm của quốc gia.
Trong số các cơ quan liên bang mà Ramaswamy kêu gọi loại bỏ hoặc tái tổ chức lớn trong chiến dịch của mình có Bộ Giáo dục, Cục Điều tra Liên bang (FBI), Sở Thuế vụ (IRS), Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), Ủy ban Điều tiết Hạt nhân (NRC) và Cục Rượu, Thuốc lá, Vũ khí và Chất nổ (ATF).
Khi công việc tại DOGE của Ramaswamy trong chính quyền mới có thể tương đối ngắn, doanh nhân này đang quan tâm đến việc tranh cử Thống đốc bang Ohio vào năm 2026. Sự ủng hộ từ ông Trump có thể giúp Ramaswamy trong cả cuộc bầu cử sơ bộ và tổng tuyển cử.
Nam Trần