15 quốc gia mua thuốc điều trị COVID-19 của Nga: Thuốc có tác dụng đến đâu?

Theo cơ quan hữu quan của nhà nước Nga thì loại thuốc Favipiravir (Avifavir) do Nga sản xuất để chống COVID-19 đã được bán cho 15 nước.

"Chúng tôi thu được kết quả tốt đẹp: loại dược phẩm này đã được xuất khẩu cho 15 nước", ông Kirill Dmitrijew, giám đốc Quỹ của Nga về đầu tư trực tiếp (RDIF), đã phát biểu mới đây trên đài truyền hình Nga. Thực tế chỉ có hai loại thuốc chống siêu vi trùng đã được xuất khẩu sang một số nước: thuốc Remdesivir của Hoa Kỳ và Avifavir của Nga.

"Hoa Kỳ đã mua 90% lượng thuốc Remdesivir. Vì vậy chúng tôi không ngạc nhiên khi có tới 15 nước mua dược phẩm của chúng tôi", theo Dmitrijew. Trong đó có 7 nước ở Mỹ La tinh và Nam Mỹ.

Cuối tháng 5 vừa qua cơ quan nhà nước Nga đã cấp phép lưu hành cho thuốc mang tên Favipiravir. Dược phẩm này do RDIF cùng với doanh nghiệp Khimrar ở thành phố Chimki của Nga phát triển. Công thức của dược phẩm này dựa vào công thức của loại thuốc chống bệnh cúm cùng tên của Nhật là Favipiravir, tên thương phẩm là Avigan.

Ở Nga loại thuốc của Nhật này đã được "thay đổi chút đỉnh", như Dmitrijew đã từng báo cáo với tổng thống Wladimir Putin trong một cuộc gặp gỡ. Tháng sáu vừa rồi lần đầu tiên các bệnh viện ở Nga dùng loại thuốc do Nga sản xuất để điều trị COVID-19, tên thương phẩm là Avifavir. Các phương tiện truyền thông thì gọi đây là "thuốc chữa virus corona của Nga" .

Công thức của Nhật bản

Favipiravir (Avigan) được phê chuẩn ở Nhật bản năm 2014 để chữa bệnh cúm Influenza, tuy nhiên thuốc này có một số hạn chế. Thuốc được sử dụng để chống lại các chủng virus cúm mới khi các loại thuốc khác không đem lại kết quả tốt, có nghĩa là cực chẳng đã mới được sử dụng.

Theo nguồn tin phương tây quá trình phê duyệt loại thuốc mới này khá trầy trật, kéo dài tới ba năm – do thuốc có tác động phụ là gây quái thai ở trẻ sơ sinh. Do đó phụ nữ mang thai và bà mẹ cho con bú không được dùng thuốc này.

Favipiravir cản trở sự sinh sản một loạt loại siêu vi trùng . Người ta đã dùng loại thuốc này để chống virus ebola ở Châu Phi. Giới thầy thuốc coi đây là một phiên bản của Nhật, Remdesivir, một dược phẩm đăng ký ở Hoa kỳ chống Ebola, loại dược phẩm này được đánh giá là có nhiều triển vọng để điều trị COVID-19.

Trước virus corona thì ở Nhật bản Avigan không phải là đối thủ cạnh tranh với các loại thuốc chống Influenza khác. Thuốc này không được bán tự do trên thị trường mà chỉ được sản xuất theo đơn đặt hàng của chính phủ để làm thuốc dự phòng trong trường hợp có đại dịch. Từ tháng 2.2020 thuốc được dùng trong các bệnh viện để điều trị bệnh nhân bị virus corona. Theo truyền thông Nhật thuốc phát huy hiệu quả nếu diễn biến bệnh corona vừa phải, trường hợp bị nặng, thuốc hầu như không phát huy tác dụng.

Đức mua để dự phòng

Nhật không phải là nước duy nhất dùng Avigan để điều trị Corona. Có khoảng 40 nước, trong đó có Đức, từ tháng tư đã thử nghiệm lâm sàng kết hợp với nhiều loại thuốc có triển vọng chống lại COVID-19.

Trả lời DW bộ Y tế Liên bang Đức cho hay Đức đã nhập khoảng 260.000 viên Avigan để điều trị các ca COVID-19 nặng, số thuốc trên đã được phân bổ cho một số cơ sở điều trị nhất định.

Trung quốc cũng sản xuất Favipiravir và trong thử nghiệm lâm sàng thuốc được dùng để điều trị virus corona. Nhà Virus học người Đức Christian Drosten làm việc tại bệnh viện Charite Berlin cho hay, ở Trung quốc bệnh nhân được "cấp thuốc với nồng độ rất cao" . Ông cũng lưu ý về tác động phụ của thuốc, có thể gây tổn thương ở thận. Cần cân nhắc khi xử dụng lâu dài.

Lạc quan thận trọng

Favipiravir có nhiều triển vọng đối với COVID-19 và nó có thể sánh với Remdesivir, theo Helmut Hahn, Chủ tịch diễn đàn Đức – Nga Koch-Metschnikow. "Có dược phẩm này thật là may, tuy nhiên không có bằng chứng chính thức về hiệu quả của nó theo các tiêu chuẩn của chúng tôi", vị này nhấn mạnh.

Theo Hahn một loại thuốc có chất hữu hiệu loại này đối với Đức, thì chưa thể đưa vào xử dụng rộng rãi, vì còn thiếu nhiều dữ liệu nghiên cứu. "Việc nước Nga dùng thuốc này điều trị cho một số lượng lớn người bệnh, cũng có thể hiểu được", Hahn nói.

Ông đề cập đến một loạt vấn đề lớn liên quan đến Corona ở Nga do đó các biện pháp này là cần thiết. Vả lại ở Nga các vấn đề về "kiểm tra cũng như các quy định đều không ngặt nghèo" như ở Đức. Điều này thể hiện cả trong nghiên cứu lâm sàng cũng như trong việc cấp giấy phép lưu hành các loại dược phẩm. "Nói thế không có nghĩa là cái hay hay hơn cái kia", theo Hahn.

Gerd Glaeske thuộc đại học Bremen thì cho rằng Favipiravir có thể "so sánh với Remdesivir, nó có thể giảm nhẹ diễn biến của bệnh". Về những gia giảm mới của Nga, Glaeske khuyên nên chú ý đọc hướng dẫn xử dụng thuốc.

Trong giấy phép lưu hành Favipiravir (Avifavir) của Bộ Y tế Nga có nói về "loại thuốc tác động trực tiếp diệt virus". Trên trang Web của Cơ quan đăng ký thuốc của nhà nước thì dùng thuật ngữ chung "dược phẩm chống virus", chỉ được dùng trong các bệnh viện. Khi xử dụng phải có đăng ký và ghi chép đầy đủ. Cạnh đó phải có "Báo cáo về thí nghiệm lâm sàng đã được thực hiện" trong khuôn khổ điều trị COVID-19 .